Auteur: leydenacademy

Woont u zelfstandig in Haarlem Parkwijk, Indische Buurt-Noord of Ramplaankwartier? En bent u 55 jaar of ouder? Dan is ons onderzoek speciaal voor ú bedoeld. We brengen initiatieven voor en door ouderen in Haarlem in kaart en zijn benieuwd naar uw wensen. Zoals:

• Hulp bij klusjes, tuin of boodschappen
• Gezelligheid en sociaal contact
• Groepsactiviteiten in de buurt
• Welke hulp en steun u nu al ontvangt?
• Wat u mist of zou willen?
• Hoe u zelf iets voor een ander kunt betekenen?

We onderzoeken wat goed werkt, wat nog mist, en wat er beter kan.

Doe mee en deel uw ervaringen. Klik hier voor de vragenlijst. Uw deelname is anoniem en duurt ongeveer 10 minuten.
Heeft u vragen? Neem dan contact op met onderzoeker Sjaiesta Nanhekhan via Nanhekhan@leydenacademy.nl.

De deelnemers van de Executive Leergang “De toekomst van ouderen(zorg)” hebben tijdens een studiereis naar Stockholm kennisgemaakt met vernieuwende concepten in de Zweedse ouderenzorg. De reis, die plaatsvond van 12 tot 15 mei 2025, bood bestuurders en directeuren uit de Nederlandse zorgsector waardevolle inzichten in alternatieve zorgsystemen, opleidingen en woonvormen voor ouderen.

Zweedse aanpak van vergrijzingsuitdagingen
De studiereis begon met een introductie door Carl Smitterberg van de Elderly Care Administration in Stockholm. Deelnemers kregen een uitgebreide toelichting op het Zweedse zorgsysteem en hoe de stad Stockholm omgaat met de uitdagingen van een vergrijzende samenleving. Net als in Nederland worstelt Zweden met vraagstukken rond betaalbaarheid en personeelstekorten, maar de aanpak verschilt op belangrijke punten. “De Zweedse benadering kenmerkt zich door een sterke focus op autonomie en collectieve oplossingen,” aldus een van de deelnemers. “Het was verhelderend om te zien hoe gemeenten hier een centrale rol spelen in de organisatie en financiering van ouderenzorg.”

Gespecialiseerde dementiezorg bij Sylviahemmet
Een hoogtepunt van de reis was het bezoek aan Sylviahemmet, een opleidingsinstituut voor zorgverleners gespecialiseerd in dementiezorg. Opgericht door Koningin Sylvia van Zweden en gelegen op het terrein van de koninklijke familie, biedt deze instelling innovatieve trainingen voor verpleegkundigen. De deelnemers bezochten het dagcentrum waar mensen met dementie dagelijks activiteiten kunnen ondernemen in een veilige en stimulerende omgeving.

Innovatieve woonvormen voor senioren
Bijzonder indrukwekkend vonden de deelnemers het bezoek aan Färdknäppen, een ‘collectivhuset’ (collectieve huisvesting) voor ouderen in het centrum van Stockholm. Dit woonproject, dat al dertig jaar bestaat, telt 70 appartementen met eigen voorzieningen, aangevuld met uitgebreide gemeenschappelijke ruimtes. Bewoners kunnen dagelijks samen koken in een professionele keuken en deelnemen aan diverse activiteiten zoals leesclubs, museumbezoeken en tuinieren. “Färdknäppen laat zien hoe ouderen zelfstandig kunnen blijven wonen, terwijl ze tegelijkertijd profiteren van sociale contacten en gedeelde voorzieningen,” merkte een deelnemer op. “Dit concept zou ook in Nederland kunnen bijdragen aan het verminderen van eenzaamheid onder ouderen.”

Wetenschappelijk onderzoek en praktijkinnovaties
De groep bezocht ook het Aging Research Center (ARC), een multidisciplinair onderzoeksinstituut van de Universiteit van Stockholm en het Karolinska Instituut. Hier werd inzicht verkregen in lopend onderzoek naar het verbeteren van gezondheid en kwaliteit van leven van ouderen vanuit biomedisch, psychologisch en sociologisch perspectief. Bij het Stureby Nursing Home kregen de deelnemers demonstraties van het opleidingscentrum voor verpleegkundigen. Hier werden ook veel verpleegkundigen uit het buitenland bijgeschoold.

Culturele verkenning en netwerken
Naast de inhoudelijke bezoeken was er ruimte voor culturele verkenning van Stockholm, onder meer tijdens een fietstocht met gids. De studiereis bood volop gelegenheid voor het uitwisselen van ervaringen tussen de deelnemers onderling en informele gesprekken.

Waardevolle inzichten voor Nederlandse context
De Executive Leergang “De toekomst van ouderen(zorg)”, die in februari 2025 van start is gegaan, biedt bestuurders en directeuren in zorg en welzijn een platform voor inhoudelijke verdieping en uitwisseling. De studiereis naar Stockholm vormde een belangrijk onderdeel van het leertraject. “De inzichten die we hebben opgedaan in Stockholm zijn direct relevant voor de uitdagingen waar we in Nederland voor staan,” concludeerde een van de deelnemers. “We hebben gezien hoe Zweden investeert in preventie, sociale cohesie om de ouderenzorg toekomstbestendig te maken.”

De deelnemers keerden op donderdag 15 mei terug naar Nederland, geïnspireerd door de Zweedse aanpak en voorzien van concrete ideeën om toe te passen in de eigen organisatie en de Nederlandse context.

---

De Executive Leergang “De toekomst van ouderen(zorg)” is een jaarlijkse opleiding voor inhoudelijk gedreven bestuurders en directeuren binnen zorg en welzijn, medewerkers van zorgverzekeraars, overheidsinstellingen en toezichthouders. De leergang biedt een gevarieerd programma met colleges van topdocenten, ruimte voor bespiegeling en discussie, bijzondere ontmoetingen met ouderen, een werkbezoek en een internationale studiereis.

Vitaal ouder worden en nog met plezier deel kunnen nemen aan de maatschappij is geen kwestie van geluk. Het is een direct gevolg van inzicht in de diverse levensfasen, in de verschillen tussen man en vrouw en nog veel meer. De overgang is een belangrijke transitiefase in de vrouwelijke levensloop, met grote consequenties voor gezondheid en welzijn. Er is veel klinisch onderzoek gedaan naar de overgang, maar de verspreiding van de beschikbare kennis blijft achter.

Uitnodiging voor een gesprek ‘Leren werken aan de overgang’
In het kader van het onderzoek Leren werken aan de overgang organiseert Leyden Academy on Vitality and Ageing dit jaar een reeks groepsgesprekken over de ervaringen die vrouwen hebben met de overgang. Ons doel is om educatieve middelen te ontwikkelen die voor een laagdrempelige en bruikbare kennisoverdracht kunnen zorgen over het verloop en de consequenties van de overgang.

Leyden Academy kiest zoveel mogelijk voor participatief onderzoek, waarbij de mensen over wie het gaat zelf direct betrokken worden. Daarom nodigen we vrouwen uit om gezamenlijk hun ervaringen, behoeftes en ideeën over dit onderwerp in kaart te brengen. Twee vragen zullen tijdens deze gesprekken centraal staan:

• Wat was/is je ervaring met de overgang in relatie tot je werk en je persoonlijk leven?
• In welke vorm zou kennis over de overgang efficiënt en laagdrempelig verspreid kunnen worden onder vrouwen, hun familieleden, werkgevers en een breder publiek?

De bijeenkomst zal 1,5-2 uur duren. Tijdens de gesprekken zal er ook ruimte zijn voor vragen van de deelnemers. De groepsgrootte zal afhangen van het aantal aanmeldingen, met een maximum van acht deelnemers. In het geval van voldoende belangstelling is een online bijeenkomst mogelijk voor personen die op grote afstand wonen of minder mobiel zijn.

Kort samengevat
Voor wie? Alle vrouwen met en zonder ervaring met de overgang die interesse hebben in dit onderwerp zijn van harte welkom.
Wanneer? De gesprekken zullen in juni t/m oktober 2025 plaatsvinden.
Waar? Leyden Academy on Vitality and Ageing, Rijnsburgerweg 10 in Leiden.

Wilt u uw ervaringen en ideeën over dit onderwerp met ons delen? We horen het graag! Mail onderzoek@leydenacademy.nl. Na uw aanmelding nemen we contact met u op.

Voor de kwaliteit van onderzoek is het steeds belangrijker dat de doelgroep actief in het proces wordt betrokken. Maar hoe doe je dat op een goede en ethische manier? En wat is de toegevoegde waarde van creatieve methoden? Dit alles en meer leren onderzoekers tijdens de training ‘Kunstzinnig participatief actieonderzoek’ (participatory action research; PAR) op 15 t/m 17 september en op 27 november 2025 in het Poortgebouw in Leiden.

De kracht van participatief onderzoek
Je ervaart de kracht van deze bewezen succesvolle methode tijdens de kunstzinnige PAR-training die prof. dr. Tineke Abma, Lieke de Kock en Jana Kerssies van Leyden Academy on Vitality and Ageing zullen verzorgen. Participatief werken in onderzoeksprojecten is al jarenlang een leidend principe en er is veel ervaring vanuit de praktijk. In deze training worden niet alleen de mensen zelf actief betrokken in het onderzoek, maar co-creëren we kennis mét elkaar. Machtsverhoudingen in het onderzoek verschuiven daarmee van de onderzoeker als expert naar een meer gelijkwaardige verhouding tussen onderzoekers en co-onderzoekers.

“Het onderzoek resoneert echt. Door de praatplaat die gemaakt is, denk je toch altijd aan de driehoek; oh ja, je moet én clowns én zorgmedewerkers én familieleden meenemen in wat je doet.” – Deelnemer aan het PAR-onderzoek bij Cliniclowns

Hoe ziet de training eruit?
De training volgt de stappen van participatief onderzoek, startend met hoe je anderen meeneemt in de benadering, het proces kunt opstarten en organiseren tot en met het genereren en samen interpreteren van bevindingen. Om van daaruit te kijken hoe dit kan leiden tot positieve impact en verandering. De training helpt je om je onderzoek met mensen vorm te geven, te organiseren en er vervolgens ook naar te handelen. Ingewikkelde problemen en struikelblokken (zoals opgelegde grenzen en eisen, frustraties, weerstanden, schaarste en conflicten) worden niet onder het tapijt geveegd, maar komen uitgebreid aan de orde. We zoeken grenzen op omdat we beseffen dat we juist daar nieuwe inzichten en ervaringen opdoen. Het betrekken van kunstenaars in het onderzoek kan daarbij een grote meerwaarde hebben. Hoe creativiteit bijdraagt aan de resultaten zul je zelf ervaren in deze training. Download hier de brochure voor meer informatie of blader door de brochure onderaan deze pagina.

We want you!
Ben jij een (junior) onderzoeker en ben je benieuwd hoe PAR positief bijdraagt aan de kwaliteit van de uitkomsten? Dan is deze training geschikt voor jou. Je krijgt de handvatten om in je eigen onderzoek nieuwe methodes toe te passen waarmee je tot nog betere resultaten komt. De training vindt plaats op maandag 15 t/m woensdag 17 september, met een terugkomdag op 27 november 2025, van 09.30 tot 16.30 uur in het Poortgebouw in Leiden. De studiebelasting is ca. 30 uur. Er is ruimte voor maximaal 20 deelnemers. De kosten voor deelname zijn 1.850,- euro (dit bedrag is inclusief catering, tools, literatuur, video en opdrachten, en excl. 21% btw).

Heb je inhoudelijke vragen? Neem dan contact op met Lieke de Kock via kock@leydenacademy.nl. Wil je meedoen? Meld je dan aan bij Jacqueline Leijs via leijs@leydenacademy.nl.

Denk je dat deze training interessant is voor een collega of iemand in je netwerk? Delen zou zeer op prijs worden gesteld.

Wat kunnen zorgprofessionals leren van hun dagelijkse praktijkervaringen? In haar project ‘Leren van ervaringen’ onderzoekt Charlotte van den Eijnde hoe morele vraagstukken in de zorg bijdragen aan de ontwikkeling van zowel studenten als professionals.

Als wetenschappelijk onderzoeker bij Leyden Academy richt Charlotte van den Eijnde zich op de morele ontwikkeling van zorgprofessionals. Met een achtergrond als ergotherapeut en socioloog benadrukt zij het belang van het omgaan met de dagelijkse ethische dilemma’s waarmee zorgverleners geconfronteerd worden. “Zorgprofessionals staan dagelijks voor vraagstukken waarbij ze moeten afwegen wat het juiste is om te doen,” legt Van den Eijnde uit. “Deze ‘morele’ vraagstukken gaan niet alleen over grote thema’s zoals leven en dood, maar zitten juist vaak in alledaagse situaties. Bijvoorbeeld: wat zeg ik tegen een bewoner die steeds naar haar overleden man vraagt? Of: hoe geef ik iemand die vaak valt toch voldoende vrijheid?” Uit onderzoeken weten we dat het belangrijk is voor de kwaliteit van zorg én het werkplezier van medewerkers dat er aandacht en ruimte voor het stilstaan bij ervaringen, voor bezinning en reflectie.

In het project onderzoekt Van den Eijnde samen met Marianne Schouwstra (projectleider Leerhuis mboRijnland) hoe het werken met ervaringen uit hun stagepraktijk kan bijdragen aan de morele ontwikkeling van verpleegkundestudenten. Praktijkervaringen brengen de perspectieven, dilemma’s en waarden van de zorgpraktijk tot leven. Door deze ervaringen centraal te stellen in het onderwijs, kunnen ze studenten helpen om:

• Bewuster om te gaan met ethische dilemma’s
• Beter in te spelen op complexe situaties in de praktijk
• Zelfverzekerder te worden in hun rol als zorgprofessional

Het Leerhuis: waar theorie en praktijk samenkomen
Het onderzoek vindt plaats binnen het Leerhuis van mboRijnland, een innovatieve leeromgeving waar praktijk en theorie op één locatie worden gecombineerd. Studenten volgen dagelijks zowel praktijk als onderwijs binnen dezelfde zorginstelling. Deze aanpak zorgt voor een sterke verbinding tussen theorie en praktijk, en biedt daarmee een ideale setting voor onderzoek en het ontwikkelen en evalueren van innovatieve leermethoden.

De unieke structuur van het Leerhuis biedt diverse voordelen:

• Directe koppeling tussen praktijk en theorie, waardoor studenten praktijkervaringen meenemen naar de lessen
• Ruimte voor reflectie, waarin studenten morele vraagstukken bespreken met docenten en begeleiders
• Flexibiliteit in lesopbouw, waardoor nieuwe methoden en inzichten direct toegepast kunnen worden

De spin in het web
Van den Eijnde heeft in haar werk als onderzoeker niet alleen ervaring in de verpleeghuiszorg, maar ook in de thuiszorg. “Wat mij vooral is bijgebleven, is hoe essentieel de thuiszorg is. Thuiszorgprofessionals zijn vaak de spin in het web voor mensen in de wijk. De zorgrelatie duurt vaak jaren, en in die tijd zijn zij een belangrijke schakel in het netwerk rondom degene voor wie ze zorgen.”

Het werk in de thuiszorg omschrijft ze als complex en veelzijdig: “Je werkt samen met mantelzorgers en andere zorgverleners, bent er voor iemand die zich eenzaam voelt of gewoon even zijn verhaal kwijt wil, regelt soms zaken in het huishouden en voert ook medische handelingen uit. De kern is dat je werkt vanuit de relatie met de persoon zelf, zo draag je echt bij aan het thuisgeluk van mensen.”

Deze ervaring heeft mede geleid tot de videoreeks ‘Thuisgeluk‘, waarin ongeveer twintig authentieke situaties zijn vastgelegd bij oudere mensen die thuiszorg ontvangen. De filmpjes, van maximaal twee minuten, tonen voorbeelden van liefdevolle zorg en zijn bedoeld om te inspireren en in te zetten in het onderwijs.

Bouwen aan een veerkrachtige zorgsector
Door studenten te ondersteunen in hun morele ontwikkeling hopen we te bouwen aan een generatie zorgprofessionals die goed voorbereid zijn op de complexe uitdagingen in de praktijk. “Dit vergroot niet alleen hun veerkracht en zelfvertrouwen, maar draagt ook bij aan een duurzame zorgsector waarin professionals worden behouden,” aldus Van den Eijnde.

In haar promotieonderzoek richt zij zich specifiek op het gebruik van praktijkervaringen voor moreel leren. Ze onderzoekt hoe moreel leren in de praktijk tot stand komt en, nog belangrijker, welke praktische handvatten hieruit kunnen worden gehaald om moreel leren binnen zorg en onderwijs te bevorderen.

 

---

Dit project is een samenwerking tussen het practoraat ‘welzijn en zorg’ van MBO Rijnland en Leyden Academy, en mede mogelijk gemaakt door financiering van het Jo Visser fonds. Het Leerhuis is een samenwerking tussen zorgpartners Midden-Holland en het CIV Welzijn & Zorg.

Wilt u meer weten over dit project of bent u geïnteresseerd in de methoden? Neem contact op met Charlotte van den Eijnde.

 

In aanloop naar de nationale herdenkingen op 4 en 5 mei is er speciaal lesmateriaal gratis beschikbaar voor scholen. Het digitale lespakket komt voort uit een samenwerking tussen Leyden Academy, Lot’s Foundation en het Jo Visser fonds, en sluit aan bij het herdenkingsjaar 80 jaar Vrede en Democratie.

Waardevol onderwijs over vrijheid en veerkracht
Het lesmateriaal is onderdeel van het platform Wereldwijs met Lot, dat educatieve programma’s ontwikkelt waarin verschillende generaties met elkaar in gesprek gaan. In het lespakket delen ouderen persoonlijke verhalen over hun ervaringen tijdens de oorlog. Deze verhalen zijn door Leyden Academy vastgelegd in interviews en vormen de basis voor gesprekken en reflectie in de klas.

“Deze verhalen vormen een brug tussen verleden en heden,” aldus Jolanda Lindenberg, onderzoeker bij Leyden Academy. “Ze maken de abstracte begrippen vrijheid en democratie tastbaar en laten leerlingen ervaren wat veerkracht en solidariteit betekenen in tijden van crisis.”

Intergenerationele verbinding
Het lespakket stimuleert intergenerationeel contact, waarbij jongeren niet alleen leren over de oorlog, maar ook in gesprek gaan met mensen die deze periode zelf hebben meegemaakt. Deze aanpak sluit aan bij de visie van Lot’s Foundation, die zich inzet voor het versterken van verbinding tussen generaties.

Eind mei verschijnt bovendien een bijbehorende podcast waarin Jolanda Lindenberg en Saskia Klomps (Lot’s Foundation) reflecteren op de impact van oorlogsverhalen en hun actuele betekenis voor jongeren vandaag.

Het lesmateriaal is hier te vinden.

Een warme aanraking, intieme vriendschap, gepassioneerde liefde en seksuele fantasieën: ze blijven waardevol, ook op latere leeftijd. Seksualiteit en intimiteit vormen een belangrijk onderdeel van ons leven; ze dragen bij aan ons emotioneel welzijn, onze vitaliteit en aan goed en betekenisvol ouder worden. Maar hoe ervaren thuiswonende mensen van zestig jaar en ouder hun eigen seksualiteit en intimiteit?

Waardevolle gesprekken
In een reeks openhartige gesprekken deelden ouderen – vrouwen en mannen van zestig tot negentig+ jaar, met uiteenlopende achtergronden, seksuele oriëntaties en levensverhalen – hun ervaringen en opvattingen.  Terugkerende vragen waren onder andere:

• Speelt seksualiteit op latere leeftijd een rol?
• Waarom wordt seksualiteit op latere leeftijd vaak verzwegen of als taboe beschouwd?
• Wat is de impact van lichamelijke veranderingen en gezondheidsproblemen op het intieme leven?
• Behoort het experimenteren met je intieme relaties en diverse vormen van seksueel genot tot het goed ouder worden?
• Wat voor kennis missen we over seksualiteit en intimiteit op latere leeftijd?

“Mijn moeder is met 80 nog verliefd geworden op een man, was duidelijk aan het flirten, en ik durfde toen niet te vragen: doen jullie het ook?” – deelnemer

Educatieve videoreeks
Naar aanleiding van de gesprekken is, voor en door oudere volwassenen in Nederland en België, de videoreeks Lust op leeftijd gemaakt. De reeks bestaat uit vijf afleveringen met de volgende thema’s:

1. Levensloop – De ontwikkeling van seksualiteit en intimiteit door de jaren heen.
2. Diversiteit – Seksuele identiteit en de veelvormigheid van relaties en verlangens.
3. Gezondheid – Veroudering en de impact op het intieme leven.
4. Taboe en bespreekbaarheid – Over zwijgen en de kracht van het gesprek.
5. Beeldvorming – Een pleidooi voor een rijker en realistischer beeld, voor jong én oud.

Met de video’s willen we kennis vergroten én het maatschappelijke taboe doorbreken. De reeks wordt na de première gratis beschikbaar gesteld als educatiemateriaal voor jong en oud, en is geschikt voor gebruik in onderwijs, communicatie en beleid in de ouderenzorg.

“Seks is gewoon heerlijk, ook om het samen te beleven. Nu we allebei ‘gehandicapt’ zijn, is er weinig echte seksualiteit meer, maar we vallen iedere avond hand in hand in slaap. Als dit het begin van het eindstation is, dan is het goed.” – deelnemer (84)

Over het project
De videoreeks is ontwikkeld door Elena Bendien (senior onderzoeker) en Jana Kerssies (promovenda) van Leyden Academy, in samenwerking met schrijver en gerontoloog Els Messelis en filmmaker Chiel Epskamp. Het project is mede mogelijk gemaakt door het Erasmus+ programma en de Steunstichting Gezondheidszorg Voorschoten.

Op woensdagmiddag 28 mei vindt de première van de videoreeks plaats. Dit is een besloten bijeenkomst. Wilt u graag aanwezig zijn? Stuur dan een bericht naar onderzoek@leydenacademy.nl.
Voor vragen over het onderwerp seksualiteit en intimiteit op latere leeftijd kunt u contact opnemen met Elena Bendien.

Gisteren vond de inspiratiemiddag ‘Zinvolle dagactiviteiten voor thuiswonende mensen met dementie‘ plaats bij Centraal Museum in Utrecht. Meer mensen met dementie wonen langer thuis. Hoe kunnen we ontmoeting en zinvolle activiteiten laten aansluiten op hun behoefte een betekenisvol leven te leiden?

“Dit is geen zorg maar een maatschappelijk vraagstuk. Het vraagt om een inclusieve samenleving, en voorbij doelgroepen denken. Mensen met dementie horen er gewoon bij.” – Teun Toebes, zorgethicus

Een rijk programma met inspirerende bijdragen
Prof. dr. Tineke Abma was de dagvoorzitter en leidde een panelgesprek met betrokkenen vanuit kunst en zorg: Ralph Vermeulen, Caroline van Rhijn, Saskia Hoogkamer en Lucie de Crom. Zorgethicus Teun Toebes gaf een prachtig betoog over waarom goede zorg een kwestie is van samen doen en samen leven, én waarom in een zinvol leven ook ruimte moet zijn voor zware gevoelens en risico’s. Diverse projectgroepen uit meerde gemeenten namen ons mee in hun prachtige projecten met foto’s, films, verhalen en zelfs een live-feed met een deelnemer. AxionContinu liet met hun museumprogramma’s zien hoe betekenisvolle co-creatie met de cliënt en gemeente tot een zinvolle daginvulling kan leiden. Leela Deretta en Madeleine Roelfsema van het Zeeuws Museum namen ons mee in hun programma voor take PArt, waar mensen met dementie, mantelzorgers en zorgprofessionals buiten de zorgcontext betekenisvolle interacties en momenten ervaren. Jolien Posthumus van Mindfulness in Museum sprak over de evidence-based kunstinterventie die ze ontwikkelde en die bijdraagt aan de mentale gezondheid van zorgprofessionals en mantelzorgers. Verder maakte Janine Schrijver deelnemers bekend met betekenis geven aan beeld middels Photovoice. Ook verzorgde Eliza Perez, manager van de kunstgalerie van Cordaan, een bingo bij de projectenmarkt waar deelnemende organisaties hun activiteiten in de etalage konden zetten.

Een landelijk, lerend netwerk
In opdracht van ZonMw brengen we – samen met consortiumpartners Erasmus School of Health Policy & Management, Cordaan en Museum van de Geest – in een lerend netwerk van vijftig gemeenten zinvolle dagactiviteiten in kaart. Ook Alzheimer Nederland en Platform Odensehuizen leveren een bijdrage. Het onderzoeksteam bestaat uit professor Jane Cramm, Sonja Wendel, Charlotte van den Eijnde, Lucien Bianchi, Jessica Belles, Janine Schrijver en Maaike Knibbe.

We kijken met elkaar terug op een inspirerende en enerverende dag, met een goede sfeer, fijne energie, enthousiaste deelnemers en krachtige doorzetters die zich keihard inzetten. Veel dank aan iedereen die erbij was!

Wil je meer weten over dit onderzoeksproject? Mail knibbe@eshpm.eur.nl.

 

Wat gebeurt er als je een klas vol kinderen samenbrengt met een groep ouderen en ze uitnodigt om hun fantasie de vrije loop te laten? Op de Lorentzschool in Leiden leverde dat afgelopen weken een bonte mix op van een suikerspinland, een zeemeerminnenstrand en een verdwenen onderzeeboot.

Zes weken lang werkten leerlingen uit groep 5 samen met negen ouderen uit de wijk aan het bedenken en uitspelen van hun eigen fantasiewerelden. Ze werden hierin begeleid door docenten van de Jeugdtheaterschool Leiden. De ouderen – grootouders van leerlingen of aangesloten bij Ouderencontact Profburgwijk – dachten mee over verhalen, ontwierpen personages en speelden zelfs mee in de eindvoorstelling.

De feestelijke afsluiting vond plaats op vrijdag 11 april. Voor een volle tribune met ouders, buurtbewoners en leerkrachten brachten twee groepen hun fantasieverhalen tot leven. Met zelfgemaakte decors, kleurrijke kostuums en vooral veel plezier.

Hoewel sommige ouderen vooraf dachten dat theater en fantasie niets voor hen was, kwamen ze gaandeweg tot bloei. Eén van hen vertelde: “Ik ben niet zo van de fantasie, maar mijn kleinzoon vroeg of ik mee wilde doen. Toen iemand Tjoep heette, besloot ik dat ik Floep was – zijn tweelingzus. Dat was toch wel heel leuk.”

Generatie Mixer laat zien hoe krachtig het is als jong en oud samen creëren. Onderzoeker Lieke de Kock: “Ouderen worden hier niet gevraagd om verhalen van vroeger te vertellen, maar om mee te doen in het nu. Fantasie is de verbindende factor. Je ziet hoe spelplezier generaties overstijgt en voor nieuwe energie zorgt.”

Het project Generatie Mixer is een initiatief van Leyden Academy on Vitality and Ageing, en kwam op de Lorentzschool tot stand met steun van de gemeente Leiden. De komende jaren willen we de werkwijze op meer scholen in Nederland introduceren.

Meer informatie over Generatie Mixer, klik hier.

“Sorry dat ik u onderbreek, maar het is negen uur.” Met die woorden wordt de Leidse burgemeester Peter Heijkoop tijdens zijn welkomstwoord vriendelijk doch beslist onderbroken door een van de deelnemers van Vitality Club Korte Vliet. Want hoe feestelijk de gelegenheid ook is, om negen uur begint de beweegles – en daar wordt niet van afgeweken.

De club aan de Korte Vliet bestaat pas sinds het najaar van 2024, maar kan nu al rekenen op een vaste kern van enthousiaste wijkgenoten die wekelijks op woensdagochtend, stipt om negen uur, samen bewegen in de buitenlucht. Voor de open dag, die plaatsvindt in de week van Wereldgezondheidsdag (WHO), verspreidden zij flyers in de buurt om andere 55-plussers uit te nodigen zich bij het initiatief aan te sluiten. Die oproep leverde een mooie mix van bekende en nieuwe gezichten op – én een burgemeester en journalist van de lokale krant.

De burgervader, zelf een enthousiaste sporter, deed ondanks zijn tweedelig pak en nette schoenen vol overgave mee met de rek-, strek- en coördinatieoefeningen langs het water van de Korte Vliet. Voorafgaand aan de les benadrukte Heijkoop het belang van bewegen om vitaal ouder te worden, en vooral: om daar samen aan te werken.

Ook sprak hij zijn trots uit dat Leiden aan de wieg staat van de Vitality Clubs, die inmiddels op meer dan tachtig plekken in Nederland actief zijn. Met de twee nieuwste clubs in Leiden – bij de Kopermolen en aan de Korte Vliet – is Leiden bovendien de eerste stad in Nederland met een Vitality Club in elke wijk.

Benieuwd hoe deze bijzondere ochtend eruitzag? Onze verslaggever Stephanie Hus maakte een video van de open dag van Vitality Club Korte Vliet.