Kunstzinnige PAR-training voor onderzoekers

Participatief werken in onderzoeken en projecten is binnen ons kennisinstituut een leidend principe. Hoe doe je dat op een goede en ethische manier? En wat is de waarde van creatieve en kunstzinnige methoden? Je hoort het tijdens de kunstzinnige PAR-training die we in najaar 2024 in Leiden geven.

In deze training staat Participatief onderzoek met mensen centraal. Zij worden niet alleen actief betrokken in het onderzoek, maar co-creëren kennis met elkaar. Machtsverhoudingen in onderzoek verschuiven daarmee van de onderzoeker als expert naar een meer egalitaire verhouding tussen onderzoekers en co-onderzoekers. De training helpt je om je onderzoek met mensen vorm te geven, te organiseren en om binnen het onderzoek samen in actie te komen en te handelen ten behoeve van sociale verandering.

Voor wie en wat?
Ben je (junior) onderzoeker? Dan is deze training geschikt voor jou. De training volgt de stappen van participatief onderzoek, startend met hoe je anderen meeneemt in de benadering, het proces kunt opstarten en organiseren tot en met het genereren en samen interpreteren van bevindingen en realiseren van impact en verandering. Het betrekken van kunstenaars in al deze stappen kan een grote meerwaarde hebben, dat zul je zelf ondervinden. Download hier de brochure.

Data, studiebelasting en kosten
Doe mee aan de driedaagse training in het Poortgebouw te Leiden op maandag 9 t/m woensdag 11 september 2024 van 09.30 tot 16.30 uur. Er is tevens een terugkomdag op 26 november 2024. De studiebelasting is ca. 30 uur. We hebben ruimte voor maximaal 20 deelnemers. De kosten voor deelname zijn 1.850,- euro excl. 21% btw. Inclusief catering, tools, literatuur, video en opdrachten.

Heb je inhoudelijke vragen? Neem dan contact op met Lieke de Kock via e-mail.
Wil je meedoen? Meld je dan aan bij Ellen Plasmeijer via e-mail.

Mindfulness-cursus voor zorgverleners (Engelstalig)

Mindfulness-cursus voor zorgverleners (Engelstalig)

De meeste zorgverleners worden gemotiveerd door een diep verlangen om voor anderen te zorgen en vergeten vaak voor zichzelf te zorgen. Ze vinden het misschien egoïstisch of hebben simpelweg niet de tijd om strategieën voor zelfzorg en veerkracht te ontwikkelen. Als we onszelf echter voortdurend tot het uiterste inspannen, zullen we niet de benodigde energie hebben om anderen te (blijven) helpen op de manier en zal ons eigen fysieke en mentale welzijn eronder kunnen lijden.

“Mindfulness is awareness that arises through paying attention, on purpose, in the present moment, non-judgmentally, in the service of self-understanding and wisdom.” – Jon Kabat-Zinn

Leyden Academy en Thriving Life bieden een intensieve mindfulness-cursus aan, met ondersteuning om tussendoor en erna een regelmatige mindfulness-oefening op te zetten. We bieden deelnemers onder andere:

  • kennis en praktische manieren om met stress om te gaan
  • emotioneel bewustzijn en veerkracht
  • verbeterde focus en aandacht
  • verbeterde cliëntenzorg en communicatie
  • meer (zelf)compassie
  • kennis van manieren om zelfzorg en welzijn in de praktijk te brengen
  • veerkracht bij tegenslag
  • een kans om hun persoonlijke zelfzorggewoonten te identificeren

Door wie, wanneer en waar?
Doe mee aan deze tweedaagse Engelstalige cursus Mindfulness, gegeven door Berit Lewis. Lewis is een ervaren en geaccrediteerde Mindfulness-docent, die in samenwerking met het Leids Universitair Medisch Centrum (LUMC) en Leyden Academy onderzoek heeft gedaan naar mindfulness en veroudering. Verder heeft ze het boek Aging Upwards geschreven.
Datum en tijdstip: vrijdag 22 maart en vrijdag 12 april 2024 van 09.00 uur tot 17.30 uur.
Locatie: Leyden Academy on Vitality and Ageing, Poortgebouw, ingang Zuid, kamer 0.15, Rijnsburgerweg 10, 2333 AA Leiden.

Door wie, wanneer en waar?
Speciaal voor zorgmedewerkers in thuiszorg en verpleging. Na uw inschrijving volgt een telefonische individuele intake met de docent, waarin vooraf verwachtingen en mentale gezondheid worden besproken.

Kosten en inschrijving
Kosten voor deelname zijn 750,- euro exclusief 21% BTW en inclusief koffie, thee en het boek Aging Upwards. Wilt u zich aanmelden of meer informatie ontvangen over deze cursus? Ga da naar de website Selfcare for Health Care Workers – Thriving Life of mail berit@thrivinglife.eu.

Vijf inspiratielessen voor thuisgeluk

Vijf inspiratielessen voor thuisgeluk

In de ouderenzorg is steeds meer aandacht voor de unieke verlangens, voor kwaliteit van leven en voor welbevinden van oudere mensen. Thuiszorgmedewerkers en mantelzorgers spelen hierin een belangrijke rol. Liefdevolle thuiszorg is niet iets wat je via theorie in een boek kan leren. Dat leer je vooral door te ervaren en te doen, vanuit de relatie met de cliënt en de naasten.

Vijf lessen van ieder drie minuten
Wil je gratis vijf korte lessen over liefdevolle thuiszorg ontvangen? Doe mee en doe inspiratie op! Iedere les duurt circa drie minuten en is te volgen op je mobiel. De volgende onderwerpen komen aan bod:

  1. Inleiding en uitleg (je ontvangt deze direct na aanmelding)
  2. De persoon staat centraal (je ontvangt deze een dag later)
  3. Omgaan met tijd (je ontvangt deze een dag later)
  4. Er zijn voor iemand (je ontvangt deze een dag later)
  5. Samenwerken (je ontvangt deze een dag later)

Ontvang via e-mail
Deze reeks is ontwikkeld voor het zorgnetwerk om de cliënt heen. Ben je wijkverpleegkundige, thuiszorgmedewerker, praktijkondersteuner of naaste? Lijkt het je leuk om deel te nemen? We sturen je dan gedurende vijf dagen een les via e-mail. Na deze vijf lessen stopt de verzending automatisch. Je kunt je op iedere moment aanmelden en je ontvangt meteen de eerste les van de reeks van vijf.

Ook via Whatsapp voor teamleiders en teammanagers
Ben je teammanager of -leider bij een thuiszorgorganisatie? Mooi om de inspiratielessen te volgen met je team via Whatsapp. Download hier meteen de handleiding!

Mocht je vragen hebben over de cursus, neem dan contact op met projectleider Marie-Louise Kok via e-mail.

De gratis reeks is gebaseerd op het educatieve videoreeks Thuisgeluk en is mogelijk gemaakt met steun van Stichting Hofje Codde en Van Beresteyn.

Inschrijfformulier zorgmedewerkers

Schrijf je hier in

* verplicht veld
Onderwijs op maat

Onderwijs op maat

Wil je de vaardigheden en kennis van jouw team naar een hoger niveau tillen? Ontdek dan ons op maat gemaakt onderwijs dat zich richt op de unieke behoeften en doelstellingen van jouw team en dat is ontworpen om jouw organisatie te versterken.

Onze experts benaderen vraagstukken multidisciplinair en combineren hierbij biologische, sociologische, antropologische, psychologische, economische en/of medische invalshoeken. Ze leveren boeiende en interactieve sessies die de deelnemers inspireren en uitdagen. Of het nu gaat om lezingen, microlearning, workshops (zelf ervaren) en trainingen, studiereizen of werkplekleren, brainstorm en innovatiesessies, coaching en advies, leergang of e-learning, wij hebben de juiste training voor jou.

Neem voor meer informatie contact op met onze learning specialist Marie-Louise Kok. Bekijk hieronder onze digitale brochure of open deze in een nieuw tabblad. (NB: de tekst gaat verder onder de brochure.)

 

Wat zijn de voordelen van onderwijs op maat?

  • Maatwerk: Onze trainingen worden afgestemd op de specifieke behoeften en uitdagingen van jouw organisatie. We werken samen met jou om de inhoud, duur en intensiteit van de trainingen aan te passen.
  • Teamversterking: Door als team aan een training deel te nemen, stimuleer je samenwerking, communicatie en een gemeenschappelijke visie. Dit bevordert een positieve werkomgeving en verhoogt de productiviteit.
  • Kostenbesparing: omdat je de training direct op jouw locatie organiseert minimaliseer je de reiskosten en -tijd van je medewerkers.
  • Vertrouwelijk: in een veilige omgeving kan vertrouwelijke bedrijfsinformatie worden besproken.

Investeer in de groei en ontwikkeling van je team met op maat gemaakt onderwijs.

Opinie: benut verhalen voor kwaliteitsverbetering verpleeghuis

Opinie: benut verhalen voor kwaliteitsverbetering verpleeghuis

In de afgelopen jaren is er steeds meer aandacht gekomen voor leefplezier en liefdevolle zorg in het verpleeghuis. Zorg waarin de nadruk ligt op het welbevinden van bewoners, het beter leren kennen van en tegemoetkomen aan hun wensen en verlangens en ruimte maken voor betekenisvolle relaties. Deze benadering vraagt ook om een andere manier van kijken naar kwaliteit: minder tellen, meer vertellen. Leyden Academy doet sinds 2017 onderzoek naar leefplezier in de verpleeghuiszorg en inmiddels vinden er door het hele land veelbelovende onderzoeksprojecten en programma’s plaats, gericht op de ontwikkeling van narratieve methoden die inzicht geven in de complexe en persoonlijke beleving van kwaliteit door bewoners, hun naasten en zorgmedewerkers.

Acht betrokken hoogleraren en onderzoekers vanuit Leyden Academy, Academische Werkplaats Ouderenzorg Zuid-Limburg (Maastricht University), Academische Werkplaats Ouderen, Tranzo (Tilburg University), Erasmus School of Health Policy & Management en Universiteit Twente hebben hun visie gezamenlijk verwoord in het opinieartikel ‘Maak gebruik van verhalen voor kwaliteitsverbetering in het verpleeghuis’ dat vandaag is verschenen op de website van Zorgvisie.

Hieronder vindt u de integrale tekst van dit artikel:

Maak gebruik van verhalen voor kwaliteitsverbetering in het verpleeghuis

Bij de evaluatie van kwaliteit van zorg ligt de focus op dit moment nog vooral op informatie die we in maat en getal kunnen rapporteren. Belangrijk, maar daarnaast zijn narratieve methoden nodig om inzicht te geven in de complexe en persoonlijke beleving van kwaliteit door cliënten, naasten en medewerkers.

Onlangs vertelde een medewerker trots: “Wij leveren persoonsgerichte zorg, want mevrouw mag altijd zo lang als ze wil uitslapen.” Op het eerste gezicht klinkt dit positief; het leveren van zorg wordt aangepast aan de wensen en behoeften van de bewoner, in plaats van aan de routines van het verpleeghuis. De bewoner zelf vertelde echter het volgende: “Ze laten me in de ochtend altijd zo lang liggen, omdat ik vroeger een uitslaper was. Maar ik heb zoveel pijn… Ik weet dat ze druk zijn, maar ik zou zo graag eerder uit bed worden gehaald.”

Kwaliteitskader Verpleeghuiszorg
Dit voorbeeld laat zien dat het persoonlijk ervaren welbevinden van bewoners niet altijd overeenkomt met de perspectieven van medewerkers op goede zorg. Het laat ook zien dat het in kaart brengen van verhalende informatie kan bijdragen aan het verbeteren van kwaliteit van zorg. In het Kwaliteitskader Verpleeghuiszorg heeft het gebruik van persoonlijke ervaringen voor leren en verbeteren dan ook een belangrijke plek. Verspreid door het land werken verschillende onderzoeksgroepen in én samen met de praktijk aan de ontwikkeling van concrete methoden ten behoeve van het gebruik van verhalende informatie voor kwaliteitsverbetering.

Persoonlijke behoeften, voorkeuren en ervaringen
Bij de evaluatie van kwaliteit van zorg ligt de focus op dit moment nog vooral op informatie die we in maat en getal kunnen rapporteren: medicatieveiligheid, decubituspreventie, aandacht voor eten en drinken en cliënttevredenheid. Deze vooraf vastgestelde indicatoren zijn belangrijk, maar missen essentiële aspecten van kwaliteit: de persoonlijke behoeften, voorkeuren en ervaringen van bewoners, naasten en medewerkers. Kwantitatieve vragenlijsten schieten tekort om deze aspecten goed in kaart te brengen. Verhalen bieden wél inzicht in de complexe en persoonlijke beleving van kwaliteit. Daarbij biedt het concrete aanknopingspunten om te leren en verbeteren.

Van tellen naar vertellen
Met ons wetenschappelijk onderzoek naar het gebruik van verhalen als informatiebron voor de evaluatie van kwaliteit willen we de verpleeghuissector met betrouwbare en valide methoden ondersteunen in de beweging van tellen naar vertellen. We ontwikkelen daarvoor ieder op onze eigen manier, maar in nauw contact met elkaar en met de verpleeghuiszorg, narratieve methoden om kwaliteit van zorg in kaart te brengen. Al onze methoden hebben als doel narratieven (verhalen in tekst en beeld) te verzamelen die recht doen aan de ervaringen van de diverse betrokkenen in de verpleeghuiszorg: bewoners, hun naasten en medewerkers. Deze narratieven geven inzicht in de rijke, complexe werkelijkheid van de zorg, omdat er ruimte is voor ervaringen, context en duiding vanuit verschillende perspectieven. Het gebruik van narratieve informatie geeft hiermee een completer beeld van kwaliteit van zorg.

Evaluatie van binnenuit
Onze methoden bieden ieder een procesbeschrijving voor het verzamelen en analyseren van de verhalende informatie, het gezamenlijk reflecteren op die informatie en het gebruik ervan voor kwaliteitsverbetering. Kwaliteit wordt in de methoden van binnenuit geëvalueerd, samen met de mensen om wie het gaat. Door zorgmedewerkers een rol te geven in het gesprek met bewoners en hun naasten over wat voor hen belangrijk is en hier een gezamenlijk leerproces van te maken, wordt werken aan kwaliteit iets waarvan op de werkvloer de meerwaarde wordt ervaren. Vervolgens komt ook het gesprek over kwaliteit met het management tot stand en kunnen de narratieven gebruikt worden voor kwaliteitsbeleid en verantwoording.

Volwaardige plek
Het gebruik van verhalende informatie voor kwaliteitsverbetering is essentieel voor persoonsgerichte zorg en het samen werken aan goede zorg. Een belangrijke uitdaging is om het werken met verhalende informatie een volwaardige plek te geven in de uitvoering, verbetering, beleidsvorming en verantwoording van de verpleeghuiszorg. Zorgorganisaties en toezichthoudende partijen, zoals zorgkantoren en de Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd (IGJ), zoeken hierin de samenwerking op, om naast de kwaliteitsverbetering binnen zorgorganisaties ook in beoordeling en toezicht de omslag te maken naar meer ruimte voor narratieve methoden.

Het goede doen
Het is tijd voor meer aandacht voor de persoonlijke beleving van kwaliteit vanuit het perspectief van bewoners, naasten en medewerkers en om hiermee binnen zorgorganisaties aan de slag te gaan. Op deze wijze kan daadwerkelijk worden achterhaald of de goede dingen goed worden gedaan voor diegenen die het betreft. En de mevrouw die elke ochtend tegen haar wens in lang in bed lag? Dankzij haar verhaal bieden de medewerkers nu de verzorging die bij haar past.

Katya Sion, postdoc onderzoeker, Academische Werkplaats Ouderenzorg Zuid-Limburg, Maastricht University
Josanne Huijg, senior onderzoeker betekenisvol ouder worden, Leyden Academy on Vitality and Ageing
Aukelien Scheffelaar, senior onderzoeker en onderzoeksmakelaar, Academische Werkplaats Ouderen, Tranzo, Tilburg University
Marjolijn Heerings, universitair docent kwaliteit van zorg, Erasmus School of Health Policy & Management
Jan Hamers, hoogleraar Ouderenzorg, Academische Werkplaats Ouderenzorg Zuid-Limburg, Maastricht University
Anne Margriet Pot, hoogleraar Toezicht op persoonsgerichte en geïntegreerde langdurige zorg, Erasmus School of Health Policy and Management, Erasmus Universiteit Rotterdam
Katrien Luijkx, hoogleraar Ouderenzorg, Academische Werkplaats Ouderen, Tranzo, Tilburg University
Gerben Westerhof, hoogleraar Narratieve psychologie en technologie, Universiteit Twente


Meer informatie:

Promoties

2022
Het afgelopen jaar hebben we weer veelbelovende stagiaires en onderzoekers mogen begeleiden en werken er binnen ons instituut zes promovendi die onderzoek doen naar een verscheidenheid aan onderwerpen:

  • Belia Schuurman, beeldvorming over ouderen en het ouder worden;
  • Charlotte van den Eijnde, het moreel relationeel leren van (toekomstige) zorgprofessionals;
  • Lieke de Kock, de waarde van kunstparticipatie voor ouderen;
  • Marleen Dohmen, de dialogische afstemming tussen medewerkers, bewoners en hun naasten over goede verpleeghuiszorg;
  • Miriam Verhage, sociale inclusie en laaggeletterdheid onder ouderen;
  • Mirjam de Leede, collectieve preventie in de wijk.

Paul van de Vijver en Petra Pijnakker gingen hen reeds voor. Op 12 april 2022 promoveerde Paul op zijn onderzoek naar de rol van peer-coaching bij gezond oud worden. Petra Pijnakker promoveerde op 25 oktober 2022. De titel van haar promotieonderzoek is ‘In vertrouwen. Normatieve beschouwing over euthanasie, dementie en de schriftelijke wilsverklaring.’

Daarnaast begeleiden we ook extern promovendi bij hun promotieonderzoek. Zo is David van Bodegom promotor van Gali Albalak die haar promotieonderzoek in het LUMC verricht naar het effect van bewegen op verschillende momenten op de dag op slaap en de biologische klok. Tineke Abma is onder andere promotor van Annet van Harten (onderwerp: patiëntveiligheid, Simona Karbounauris (onderwerp: ervaringsdeskundigheid), Lucia Thielman (onderwerp: age-friendly communities) en Saskia Duijs (onderwerp: ouderenzorg). Jolanda Lindenberg is onderdeel van de doctoraatscommissie van Anna Willems aan de Universiteit van Antwerpen die de relatie en interacties tussen familiare en overheidssteun tijdens het ouder worden onderzoekt.

2021
Senior onderzoeker Barbara Groot promoveerde op 18 maart 2021 aan de Vrije Universiteit Amsterdam. In haar proefschrift focuste zij zich op de ethiek van participatief actieonderzoek. Hierin onderzocht ze bijvoorbeeld hoe ouderen, onderzoekers en beleidsmakers het beste samen onderzoek kunnen doen. Wat is ‘goed’ participatief onderzoek volgens alle betrokkenen? Hoe werk je op een goede manier samen? Wordt iedereen gezien, gehoord en erkend als persoon met relevante kennis? Barbara’s promotor was hoogleraar ouderenparticipatie Tineke Abma, haar copromotor was professor S.J. Banks (VU Amsterdam).

Promotor Tineke Abma zag in 2021 nog drie van haar promovendi in Amsterdam hun graad van doctor behalen en een bul in ontvangst nemen:

Online lezing professor Taichi Ono: “Cherish longevity!”

Online lezing professor Taichi Ono: “Cherish longevity!”

Hoe gaat Japan om met een sterk vergrijzende samenleving, hoe houden zij de zorg toekomstbestendig? En hoe ervaren oudere mensen in Japan de coronacrisis? Op donderdag 20 januari 2022 organiseerden we een online lezing over deze onderwerpen en wisselden we ervaringen en standpunten uit tussen Japan en Nederland.

Professor Taichi Ono van het Japanse National Graduate Institute for Policy Studies (GRIPS) lichtte de achtergrond, inrichting en uitdagingen toe van de Japanse ouderenzorg, en vertelde hoe Japanse ouderen de coronapandemie beleven. Tineke Abma, hoogleraar Ouderenparticipatie en directeur van Leyden Academy, leidde beide onderwerpen in vanuit een Nederlands perspectief. Gedurende en na afloop van de lezing was een levendige discussie met de 25 deelnemers, netjes verdeeld over Japan en Nederland.

Werk en aanmoediging
Professor Ono had een duidelijke, positieve boodschap voor de deelnemers: “We have to change our mindset, and cherish longevity from the bottom of our hearts.” Laten we onze langere levens omarmen, vanuit de grond van ons hart. In zijn afsluitende slides introduceerde hij het interessante concept van Kyou-Dou, het Japanse karakter voor werk en aanmoediging, om langer actief te blijven. Niet alleen voor het salaris, maar voor welbevinden en een betekenisvol leven.

Vruchtbare uitwisseling
Professor Abma stelde vast dat we veel kunnen leren van Japan, aangezien zij voorop lopen bij het omgaan met de demografische kansen en uitdagingen van een vergrijzende bevolking. “Ik denk dat dit webinar heeft laten zien hoe vruchtbaar het kan zijn om een ​​internationale uitwisseling te organiseren tussen landen die te maken hebben met (sterk ) vergrijzende samenlevingen, hoe ze elkaar kunnen inspireren en welke lessen we van elkaar kunnen leren.”

Internationaal perspectief
Voor een internationaal perspectief op oudere mensen en de coronacrisis, verwijzen we graag naar de recente International Longevity Centre (ILC) Global Alliance-publicatie Protecting the human rights of older persons: Challenges to the human rights of older people during and after COVID-19. Deze uitgave biedt waardevolle inzichten over de impact van de pandemie in 16 landen in het wereldwijde ILC-netwerk, met onder meer ‘country snapshots’ van Japan (p.27) en Nederland (p.29). In Nederland wordt het ILC-netwerk vertegenwoordigd door Leyden Academy on Vitality and Ageing.

U kunt de Engelstalige online lezing hieronder in zijn geheel (1:47:00) terugkijken.

Mini-cursus Vitaal en gezond ouder worden

Mini-cursus Vitaal en gezond ouder worden

Wat is veroudering eigenlijk? Hoeveel moet ik bewegen, wat kan ik het beste eten? Hoe houd ik mijn spieren sterk? De antwoorden leest u in de acht onderstaande afleveringen van de gratis mini-cursus Vitaal en gezond ouder worden. Elke aflevering bevat een interessante mix van filmpjes, feiten en cijfers, en praktische opdrachten en concrete tips om zelf mee aan de slag te gaan. Voorkennis is hierbij niet nodig.

Afleveringen

  1. Hoe oud ben ik eigenlijk?
  2. Hoeveel moet ik bewegen?
  3. Hoe zorg ik voor voldoende slaap en ontspanning?
  4. Wat kan ik het beste eten?
  5. Hoe houd ik mijn spieren sterk?
  6. Hoe houd ik mijn darmen gezond?
  7. Komt er straks een anti-verouderingspil?
  8. Hoe word ik vitaal, gezond en gelukkig oud?

Iedere aflevering kent een vaste rubrieksindeling:

  • Inleiding: waarom is dit onderwerp belangrijk in het kader van gezond oud worden?
  • Introductievideo met de wetenschappelijke expert op dit onderwerp.
  • Vitale oudere aan het woord, een persoonlijke ervaring met het onderwerp.
  • Feiten en cijfers: inzicht in de materie, achtergrondinformatie en leuke weetjes.
  • De wetenschapper vertelt over de laatste inzichten op dit terrein. Wat weten we, wat willen we nog verder ontrafelen? Wat gebeurt er voor spannends in Nederland? Welke doorbraken kunnen we in de toekomst verwachten?
  • Aan de slag! Met concrete adviezen en praktische doe-, lees-, luister- of kijkopdrachten.
  • Meer weten? Link naar verdiepende literatuur, video’s of podcasts.

“De samenhang tussen nieuwe feiten en dat wat ik al wist, heeft mij de ogen nog meer geopend. Dit heeft geleid tot een, hopelijk blijvende, verandering in zowel mijn voedings- als ook mijn bewegingspatroon.” – deelnemer

Voor meer informatie kunt u contact opnemen met Jacqueline Leijs via e-mail of tel. 071-524 0960.

De gratis mini-cursus Vitaal en gezond ouder worden is ontwikkeld door DuSRA-VOILA, het grootste samenwerkingsverband van experts op het gebied van veroudering in Nederland.

De cursus wordt geïllustreerd door Sabine Wisman.

 

Executive leergang (virtueel) uit de startblokken

Executive leergang (virtueel) uit de startblokken

Op donderdag 13 en vrijdag 14 januari jl. is de twaalfde leergang van start gegaan van de executive leergang Goed leven, goede zorg voor ouderen voor bestuurders in de (ouderen)zorg. Uit oogpunt van de coronabeperkingen is de groep dit jaar iets compacter gehouden, met veertien in plaats van twintig deelnemers. Ook werd besloten om dit eerste collegeblok, waarin de wetenschap achter veroudering centraal stond, online te organiseren.

Betekenisvolle bijdrage
Opvallend dit jaar is dat ongeveer de helft van de deelnemers recent een overstap maakte van het (internationale) bedrijfsleven naar de ouderenzorg. Een bewuste keuze, omdat zij hun werk te commercieel en zakelijk vonden. Zij kiezen voor leiderschap in de ouderenzorg omdat zij graag een betekenisvolle bijdrage willen leveren aan de samenleving. Velen zien de executive leergang hierbij als een ideale opleiding om snel ingewerkt te raken in de (ouderen)zorg. Dit gold ook voor bestuurder Shequita Kalloe, zij nam deel aan de leergang in 2021 en zei hierover: “Dit is mijn eerste functie binnen de ouderenzorg. Ik was nadrukkelijk op zoek naar onderbouwde kennis over wat goede zorg aan ouderen vraagt en hoe de toekomst van de ouderenzorg eruit ziet. Het sterke aan deze leergang vind ik dan ook de theoretische opzet en de sterk inhoudelijke focus. De leergang levert kennis op die je niet makkelijk langs andere wegen tot je krijgt. De thema’s die worden behandeld zijn relevant en bieden de beloofde verdieping.” (klik hier voor meer ervaringen van alumni)

Veroudering als ziekte?
In dit eerste collegeblok over gerontologie kwamen sprekers aan het woord als prof. dr. David van Bodegom, dr. Jolanda Lindenberg, prof. dr. Fanny Janssen (NIDI) en social designer Joost van Wijmen. Hoogleraar Andrea Maier deelde vanuit Singapore haar kennis over veroudering. Ze is ervan overtuigd dat veroudering is tegen te gaan met leefstijlinterventies, supplementen en medicijnen. Het klinkt aantrekkelijk om jong en gezond te blijven (“Doe mij maar zo’n pil”, zei een van de deelnemers), maar het leidde ook tot een boeiende discussie over de maakbaarheid van de mens, en de vraag of een gezond en lang leven een doel op zich is. Want wie wil er 140 worden? Wat ga je met al die jaren doen? Ten slotte kwam de vraag op of we ouderen dan niet allemaal tot patiënt maken.

Leven met laaggeletterdheid
De 75-jarige Theo Warmenhoven (op de foto in gesprek met prof. dr. Tineke Abma) is taalambassadeur bij Stichting ABC, en deelde zijn ervaringen met laaggeletterdheid. Hij vertelde indringend hoe ingewikkeld het leven is als je basisvaardigheden zoals lezen, schrijven en schrijven onvoldoende beheerst. Over hoeveel stress hij in zijn leven heeft ervaren, hoe hij mensen om de tuin leidde, en hoe moeilijk hij het vindt om steeds weer hulp van zijn dochter te vragen. Maar Theo is ook trots: dat hij veertig jaar heeft gewerkt zonder financiële steun van de overheid, dat hij de discipline heeft om elke dag te sporten, en dat nota bene prinses Laurentien hem een voorbeeld noemde.

Seksualiteit bij ouderen
Ook de sociaal-maatschappelijke positie van ouderen kwam uitgebreid aan bod. Dr. Elena Bendien besprak de beeldvorming van seksualiteit bij ouderen: in onze samenleving worden ouderen voorgesteld als post- of aseksuele wezens. Seksualiteit bij ouderen wordt gezien als iets zeldzaams en vreemds. Er is zelfs een term voor: ageist erotofobie. En heteroseksualiteit is nog steeds de norm, daardoor is er nog weinig aandacht voor andere seksuele oriëntaties. De deelnemers gingen in discussie over de (on)wenselijkheid van beleid, de Roze loper, en morele dilemma’s in de zorg voor mensen met dementie.

Het volgende collegeblok is op 10 en 11 februari a.s. en behandelt de nieuwste inzichten van de ouderengeneeskunde. Kijk voor meer informatie over de executive leergang op de cursuspagina en klik hier voor het programma van 2022.

Leiden European City of Science: 365 dagen nieuwsgierig

Leiden European City of Science: 365 dagen nieuwsgierig

Na een knallend Oud & Nieuw, barst er in Leiden een festival los vol verleidelijke kennisactiviteiten. Vanaf 1 januari is de stad 365 dagen lang ‘European City of Science’. Veel wetenschappers en instituten, waaronder Leyden Academy, doen enthousiast mee.

Universiteit Leiden, het LUMC, Hogeschool Leiden en gemeente Leiden zijn de hoofdpartners in het wetenschapsfestival. Ook onderzoekers van Leyden Academy leveren een bijdrage. Zo maken we onder meer op donderdag 3 februari een (online?) stadwandeling op zoek naar verleidingen, gaan we op dinsdag 31 mei de Ecotuin in en staan we op zaterdag 11 juni in samenwerking met wetenschappers van het LUMC stil bij de levensloop – uiteraard onder voorbehoud van de dan geldende coronamaatregelen.

Citizen science
Het Leiden City of Science wordt ook een festival van citizen science. Leidenaren kunnen zelf onderzoeker zijn, zo zal het Citizen Science Lab het hele jaar actief zijn en mensen via allerlei kanalen betrekken en vragen laten stellen aan de wetenschap, van sociale media tot ouderwetse brievenbussen achterop tuktuks. Daarnaast zijn er in de stad het hele jaar door tentoonstellingen, workshops, excursies, activiteiten en evenementen.

Wat het nieuwe jaar allemaal brengen zal? Het thema van Leiden City of Science 2022 zegt genoeg: ‘Who knows?’

Kijk voor meer informatie op leiden2022.nl.