Gratis online workshops over woonplezier

Gratis online workshops over woonplezier

Bij het ouder worden kunnen de wensen en behoeftes met betrekking tot de woning en woonomgeving veranderen. In een samenleving die gericht is op zo lang mogelijk zelfstandig wonen, is het nodig om tijdig na te denken over de keuzes die dat met zich meebrengt en de mogelijkheden die er zijn om blijvend woonplezier te ervaren. Verhuizen of de woning aanpassen? Kleiner of groener wonen? In de eigen vertrouwde buurt blijven of juist liever dichter bij voorzieningen? Aanleiding voor Leyden Academy en ZorgSaamWonen om online workshops over woonplezier te ontwikkelen en gratis aan te bieden.

Woonwensen en thuisgevoel
Deze online workshops bestaat uit een reeks van vijf e-mails, waarin deelnemers aan de slag gaan met hun (toekomstige) woonwensen. Iedere editie biedt actuele informatie en praktische kijk- en doe-opdrachten over thuisgevoel en woongeluk, woonwensen en woonvormen, leefomgeving, innovaties en toekomstperspectief. De reeks start op woensdag 8 september en wordt op 11 oktober afgesloten met een vrijblijvende, online slotbijeenkomst, met inhoudelijke presentaties en interactie om ervaringen te delen en van elkaar te leren.

Positieve invloed van woonplezier op welbevinden
De meeste woningaanpassingen om generatie-proof te kunnen wonen, gaan in op de (veronderstelde) behoeften met betrekking tot toegankelijkheid, veiligheid en hulpmiddelen. Omdat deze standaardoplossingen vaak zijn bedacht vóór ouderen en niet dóór ouderen, deed Leyden Academy in 2018 onderzoek naar het concept woonplezier. Woonplezier heeft een positieve invloed op het welbevinden, het geeft energie en zelfvertrouwen en het draagt bij aan een goed humeur, geestelijke balans en fysieke gezondheid. Woonplezier heeft daarbij drie belangrijke kenmerken:

  • Persoonlijk – het betekent voor iedereen iets anders
  • Veranderlijk – het is onderhevig aan persoonlijke- en omgevingsveranderingen
  • Interactief – met een emotionele betrokkenheid en verbinding door visite en burencontact

Meer informatie en aanmelden
Bent u 50 jaar of ouder en heeft u interesse in het onderwerp woonwensen en woonplezier? Doe mee en schrijf u in. Een vooropleiding of voorkennis is niet nodig. We bieden eenzelfde reeks van vijf edities aan voor wijkprofessionals die te maken hebben met zaken rond (plezierig) wonen en wensen van langer thuiswonende ouderen. Bijvoorbeeld voor zorg-, welzijns-, thuiszorg-, sociale wijkteam- en beleidsmedewerkers, ouderen- en verhuisadviseurs, en verhuurmakelaars. De onderwerpen van de reeks voor professionals zijn vergelijkbaar, maar meer toegespitst op de praktijk.

Doet u mee? Klik hier voor het aanmeldformulier.

Neem in geval van vragen contact op met Jacqueline Leijs via e-mail of tel. (071) 524 0960.

Kijk terug: online conferentie Een nieuwe generatie ouderen langer thuis

Kijk terug: online conferentie Een nieuwe generatie ouderen langer thuis

De online conferentie ‘Een nieuwe generatie ouderen langer thuis’ op woensdag 25 november jl. was een doorslaand succes. Maar liefst 3.200 ouderen, medewerkers in zorg en welzijn, mantelzorgers, onderzoekers, bestuurders en beleidsmakers namen deel aan dit virtuele evenement, dat een keuze bood uit meer dan 60 inspirerende lezingen, workshops en panelgesprekken.

Op de event website kunt u tot 1 januari a.s. alle sessies terugzien. U hoeft alleen maar in te loggen met uw e-mailadres. Bekijk bijvoorbeeld de videospeech van minister Hugo de Jonge, de lezing van professor Erik Scherder (“daag uw hersenen uit!”) of het interessante afsluitende gesprek met oud-politicus Jan Terlouw en zijn dochter Sanne, over zingeving en de kijk op ouder worden.

Als kennispartner van de conferentie was Leyden Academy betrokken bij diverse sessies, die alle in zijn geheel zijn opgenomen. U kunt de video’s (elk ca. 45 minuten) hieronder direct terugzien:

Hoe geven we ouderen echt een stem?
Hoe zorgen we dat ouderen een volwaardige stem krijgen in beleid, onderzoek en zorg? Tineke Abma vertelde in deze sessie dat er steeds meer behoefte ontstaat aan nieuwe, directe vormen van zeggenschap. Dit kwam vervolgens mooi tot uiting in een vraaggesprek met zorgbestuurder Anke Huppertz en bewoner Broeder Gait (83) van De Beyart in Maastricht, die de innovatieve oplossing Tante Co in gebruik hebben genomen. Marilyn Haimé deelde openhartig haar ervaringen als lid van de Raad van Ouderen én als mantelzorger van haar moeder.
-> bekijk deze sessie via deze link

Leefplezierplan op locatie: van theorie naar praktijk
In deze talkshow onder leiding van Josanne Huijg deelden projectleider Jan Ravensbergen, sociaal ondernemer Lieke Sips van Zorggroep Elde Maasduinen en locatiemanager Mariët Tonen van Stichting Azora hun ervaringen met de implementatie van het Leefplezierplan op twee locaties voor de verpleeghuiszorg. Wat gebeurt er als je het leefplezier van bewoners in de zorgpraktijk als uitgangspunt neemt: wat komt erbij kijken, wat levert het op en waar loop je tegenaan?
-> bekijk deze sessie via deze link

Samen oud worden: hebben woongemeenschappen de toekomst?
In deze sessie werd een overzicht gepresenteerd van de laatste trends rond het wonen van ouderen. Welke gemeenschappelijke woonvormen zijn er? Welke woonwensen hebben ouderen? En hoe betrek je ouderen bij de vormgeving van gemeenschappelijk woonvormen? Aan het woord kwamen Yvonne Witter van platform ZorgSaamWonen, Lex van Delden en Coen van den Heuvel namens de Raad van Ouderen.
-> bekijk deze sessie via deze link

Kunst in langdurige zorg en ondersteuning
Er is steeds meer bewijs voor de positieve effecten van kunst en cultuur op de gezondheid en het welbevinden van ouderen en de mensen om hen heen. Kunstinitiatieven zijn echter nog vaak incidenteel van aard en het aanbod is versnipperd. Presentator Judith de Bruijn ging in gesprek met initiatiefnemer Erik Zwiers en deelnemer Franc Janssen van de Participatiekoren, met Machteld van der Meij van de Gruitpoort (initiatief Kunst door de brievenbus) en zorgbestuurder Marie-Claire van Hek (AxionContinu), en ten slotte met Tineke Abma en Sanne Scholten (LKCA). De sprekers bedachten ter plekke samen het ‘6 B-model’, om kunst en cultuur een duurzame plek geven in de langdurige zorg.
-> bekijk deze sessie via deze link. Het rapport Kunst in tijden van corona vindt u hier

Leren in de zorgpraktijk
Hoe leren medewerkers in de ouderenzorg het liefst? Sanne Schweers en Marie-Louise Kok deelden hun ervaringen met ‘microlearning’, hapklare leereenheden van maximaal 1,5 minuut, aan de hand van de videoreeks Liefdevolle zorg in de praktijk die vorig jaar is ontwikkeld. Kort en krachtig lesmateriaal dat goed past bij de doelgroep, zo blijkt onder meer uit een onderzoek onder 200 zorgverleners.
-> bekijk deze sessie via deze link

Bereiken en betrekken van ouderen, hoe doe je dat?
Onder leiding van Lea Bouwmeester sprak Lucia Thielman samen met Els Hofman (Movisie), Nelly van Maar (De Schrijversbuurt), huisarts Sandra Snoeren en Leonieke Schouwenburg (stichting Inclusia) over het beter bereiken en betrekken van ouderen. Beeldtekenaar Rolf Resink zorgde voor een mooi beeldverslag.
-> bekijk deze sessie via deze link

 

Kijk voor meer informatie over de conferentie, de diverse partners en de editie van 2021 op de website van Een nieuwe generatie ouderen(zorg).

Collegereeks voor senioren: Vitaal en betekenisvol leven

Collegereeks voor senioren: Vitaal en betekenisvol leven

Bijna iedereen kan zich wel verplaatsen in de uitdrukking ‘Iedereen wil oud worden, maar niemand wil oud zijn’. De vraag is dan ook: hoe blijf je zo lang mogelijk vitaal, scherp en sociaal actief? Leyden Academy on Vitality and Ageing heeft wetenschappelijke inzichten op het gebied van gezond en gelukkig oud worden gekoppeld aan praktische tips en adviezen. Vanaf 10 maart zal de collegereeks ‘Vitaal en betekenisvol leven’ tijdens zeven dinsdagochtenden in het Poortgebouw in Leiden plaatsvinden.

Wat?
De invulling van de collegereeks zal grotendeels anders zijn dan die van voorgaande jaren, en zal er als volgt uit zien:

  • 10 maart – Biologie van veroudering en vitaal verouderen met minder pillen, door verouderingswetenschapper dr. David van Bodegom
  • 17 maart – Kunst in de langdurige zorg, door hoogleraar Participatie & Diversiteit prof. dr. Tineke Abma en kunstenaar Janine Schrijver
  • 24 maart – Participatie, mantelzorg en familierelaties, door hoogleraar Participatie & Diversiteit prof. dr. Tineke Abma, sociologe dr. Nina Conkova en auteur en columnist Mohammed Benzakour
  • 31 maart – Leef- en woonplezier, door klinisch psychologe dr. Josanne Huijg en neurowetenschapper dr. Lex van Delden
  • 7 april – Leven lang leren, pensioen en financiën, door digital learning expert Marie-Louise Kok en programmadirecteur van het AEGON Center for Longevity and Retirement Mike Mansfield
  • 14 april – Beeldvorming van ouderen en sociaal welbevinden, door sociaal antropologe dr. Jolanda Lindenberg
  • 21 april – Veroudering van het brein, door neurowetenschapper Lex van Delden

Wie?
De collegereeks staat open voor iedereen, maar is primair gericht op 55-plussers. Een vooropleiding of voorkennis is niet vereist. De kosten bedragen 199 euro, en is inclusief lesmateriaal, koffie/thee en een certificaat. Het lesmateriaal bevat een syllabus met achtergrondmateriaal en verwijzingen, een samenvatting per e-mail met video en artikelen en de boeken ‘Oud worden in de praktijk’ van prof. dr. Rudi Westendorp en dr. David van Bodegom en ‘Het geheim van de schildpad’ van dr. David van Bodegom.

“Ouder worden is sterker aan leefstijl gerelateerd dan ik had verwacht. Met preventie kan er veel gezondheid en welbevinden worden gewonnen en kosten worden bespaard.” – deelnemer aan de collegereeks ‘Vitaal verouderen’ in 2019

Waarom?
Als academisch kennisinstituut zet Leyden Academy wetenschappelijk onderzoek, onderwijs en ontwikkeling in om invulling te geven aan haar missie: het verbeteren van de kwaliteit van leven van oudere mensen verbeteren door het scheppen van kansen voor een vitaal en betekenisvol leven, hecht verbonden binnen de gemeenschap. Hierbij is het perspectief van de oudere persoon zelf altijd leidend. We benaderen vraagstukken multidisciplinair en combineren hierbij biologische, sociologische, antropologische, psychologische, economische en/of medische invalshoeken.

Neem voor meer informatie, of om aan te melden contact op met Jacqueline Leijs: leijs@leydenacademy.nl, 071-5240960.

 

Hoe kan techniek bijdragen aan woonplezier?

Hoe kan techniek bijdragen aan woonplezier?

Langer thuis wonen gaat niet alleen over het wegnemen van drempels of rekening houden met de draaicirkel van een rollator… Je thuis blijven voelen in je woning is minstens zo belangrijk. Hoe kan techniek bijdragen aan woonplezier? U kunt erover in gesprek in de inspiratiesessie ‘Woonplezier en technologie: hoe maken we een slimme, empathische woning?’ tijdens de conferentie Een nieuwe generatie ouderen(zorg) op 27 november a.s. in congrescentrum NBC te Nieuwegein. De sessie wordt geleid door Lex van Delden en Coosje Hammink, docent-onderzoeker van het lectoraat Architecture in Health, Hogeschool van Arnhem en Nijmegen.

Leyden Academy is partner van de conferentie en verzorgt onder meer inspiratiesessies over leefplezier in de ouderenzorg (Josanne Huijg en Friso Gosliga), peer coaching voor vitale bewoners en medewerkers (David van Bodegom) en wat we kunnen leren van de zorg voor ouderen in Zweden en Denemarken (Marieke van der Waal en Henk Nies, Vilans). Komt u ook? Meer informatie over het programma en inschrijving vindt u op de website.

Woonplezier betekent meer dan comfort en veiligheid

Woonplezier betekent meer dan comfort en veiligheid

Leiden, 19 april 2019 – Langer zelfstandig thuis wonen is het devies van zowel de overheid als van de meeste ouderen zelf. Ideeën om hier invulling aan te geven, gaan meestal over (veronderstelde) behoeften, bijvoorbeeld met betrekking tot toegankelijkheid, veiligheid en comfort. Architecten en projectontwikkelaars houden steeds meer rekening met individuele woonwensen en proberen woningen zo aan te passen en comfortabel mogelijk te maken. Seniorenwoningen zijn vaak gelijkvloers en gunstig gelegen zijn, dicht bij openbaar vervoer en met winkels op loopafstand. Ook komen er steeds meer producten op de markt die veiligheid moeten vergroten zoals trapliften, wandbeugels en domotica. Maar woonplezier betekent voor veel ouderen méér dan comfort en veiligheid, zo concluderen onderzoekers van Leyden Academy on Vitality and Ageing.

Woonplezier onderzoek
Wat is belangrijk voor het woonplezier van zelfstandig wonende ouderen in Nederland? De onderzoekers besloten om ouderen vooral zelf die vraag laten beantwoorden. In de zomer van 2018 werden veertig gepensioneerden van 65 jaar en ouder die zelfstandig wonen in zeven verschillende woonvormen (serviceflat, koopwoning, sociale huurwoning, woongroep, hofje, in dorp en stad) uitgenodigd om foto’s te maken in de woning, in de buurt en in relatie tot de buren van iets dat bijdraagt aan hun woonplezier. Ze hielden een logboekje bij met vragen over sfeer, herinneringen en symboliek en gingen hierover vervolgens in gesprek met elkaar en met hoofdonderzoeker Anne Annink.

Gevoelens
Uit het onderzoek blijkt dat niet zozeer de objecten, plekken en activiteiten op de foto’s belangrijk zijn, maar het gevoel dat deze oproepen. Veilig en comfortabel zijn inderdaad belangrijk, maar de gevoelens vrij, verbonden en genieten, thuis en ontspannen blijken nog belangrijker te zijn voor de zelfstandig thuiswonende ouderen. Interessant is daarnaast dat hetzelfde object of dezelfde plek, heel verschillende gevoelens kan oproepen bij mensen. Een stoel voor het raam roept bij de één een gevoel van ontspanning op vanwege het handwerken in die stoel. De ander ervaart juist een gevoel van verbondenheid door het contact met zwaaiende kinderen buiten. Woonplezier verandert ook als we ouder worden, bijvoorbeeld door afnemende mobiliteit en het overlijden van een partner. Ten slotte blijken naast de fysieke, gebouwde omgeving en spullen met een herinnering, ook de sociale omgeving zoals visite, burencontact en gezamenlijke activiteiten in de buurt belangrijk voor woonplezier.

Reflecteren
Juist omdat woonplezier zo persoonlijk is, is het belangrijk dat ouderen hierop reflecteren. Welke plekken en objecten zijn belangrijk voor mij? Welke herinnering, gebeurtenis of ervaring heb ik hieraan gekoppeld? Woonplezier vraagt om waarnemen: Wat zie ik? Wat ruik ik? Wat hoor ik? En welk gevoel roept deze plek of dit object mij op? Pas als we weten wat we belangrijk vinden en hoe we ons willen voelen kunnen we bepalen: wil ik iets veranderen? En zo ja: wat is daarvoor nodig?

Ouderen betrekken in het ontwerpproces
Voor professionals is het belangrijk om ouderen te betrekken in het ontwerpproces. Het kan een uitdaging zijn om persoonlijke wensen snel in kaart te brengen, simpelweg omdat veel mensen niet eerder hebben nagedacht over wat woonplezier voor hen betekent. Daarnaast vinden oudere mensen het over het algemeen niet prettig om te verhuizen. Een verlies aan functies, mobiliteit en misschien zelfs van een partner kan erg confronterend zijn. Daardoor zullen oudere bewoners eerder geneigd zijn om weerstand te voelen als anderen, of dit nu professionals of hun eigen kinderen zijn, beginnen over allerlei praktische zaken en overwegingen voor de toekomst beginnen. Onderzoeker Anne Annink: “‘We kunnen beter vragen: wat is op dit moment belangrijk voor u, en waarom?’ Een open gesprek om woonwensen te achterhalen vraagt meer aandacht en inspanning, maar levert uiteindelijk veel waardevolle informatie op waarmee we echt kunnen bijdragen aan het woonplezier van oudere mensen.”

U kunt hier meer lezen over het woonplezier-onderzoek en het rapport Een leven lang plezierig wonen downloaden. Neem voor meer informatie contact op met Anne Annink.

Woonplezier in Cobouw

Woonplezier in Cobouw

Iedereen die bouwt en ontwikkelt voor oudere mensen zal streven naar een woonomgeving waarin zij zich veilig en comfortabel voelen. Maar woonplezier zit voor zelfstandig wonende ouderen ook in heel andere factoren, zo blijkt uit recent onderzoek van Leyden Academy. Zo dragen ook gevoelens als vrijheid, verbinding, genieten, thuisgevoel en ontspanning hieraan bij. Bovendien levert naast de gebouwde omgeving ook de sociale omgeving zoals visite, burencontact en gezamenlijke activiteiten een belangrijke bijdrage aan woonplezier.

Zorgen voor een prettige woonomgeving voor ouderen vraagt dus om een bredere blik en om open gesprekken met de beoogde bewoners. Om projectontwikkelaars, ontwerpers en beleidsbepalers hiervan te doordringen, schreef senior onderzoeker Anne Annink van Leyden Academy een opinieartikel in toonaangevend vakblad Cobouw.

U leest het artikel op de website van Cobouw. Meer informatie over woonplezier vindt u hier.

Meer variatie in wonen en zorg bij Expeditie Begonia

Meer variatie in wonen en zorg bij Expeditie Begonia

Op woensdag 10 oktober jl. organiseerde het Aedes-Actiz Kenniscentrum Wonen-Zorg (KCWZ) de vierde editie van het congres ‘Expeditie Begonia’. In de Rijtuigenloods in Amersfoort konden de zevenhonderd deelnemers woonvariaties ontdekken vanuit heel Nederland, met dit keer de nadruk op het versterken van sociale netwerken. Hoe kunnen woonvormen bijdragen aan sociale cohesie en een inclusieve samenleving? U vindt hier een sfeerverslag van het congres.

Tijdens Expeditie Begonia is ook een uitstapje gemaakt over onze landsgrenzen. Leyden Academy, KCWZ en het Jo Visser fonds presenteerden er de nieuwe publicatie Generaties over de grens, een bundeling inspirerende initiatieven met als doel jongeren en ouderen te verbinden. Variërend van woonprojecten uit Finland en de Verenigde Staten tot onderwijsinitiatieven uit India en Japan. De publicatie was het vertrekpunt voor twee goedbezochte rondetafelgesprekken onder leiding van Marieke van der Waal, waarin de expeditieleden ervaringen uitwisselden en in discussie gingen over de succesvoorwaarden voor intergenerationele projecten.

Woonplezier

Bij het ouder worden kunnen de wensen en behoeftes aan de woning en woonomgeving veranderen. In een samenleving die gericht is op zo lang mogelijk zelfstandig wonen, is het nodig om tijdig na te denken over de keuzes die dat met zich meebrengt en de mogelijkheden die er zijn om blijvend woonplezier te ervaren. Verhuizen of de woning aanpassen? Kleiner of groener wonen? In de eigen vertrouwde buurt blijven of juist liever dichter bij voorzieningen? Wat is belangrijk voor het woonplezier van zelfstandig wonende ouderen in Nederland?

Gratis online workshops over woonplezier
Leyden Academy en ZorgSaamWonen hebben gratis online workshops ontwikkeld, waarin deelnemers – vijftigplussers en wijkprofessionals – aan de slag gaan met (toekomstige) woonwensen. Iedere editie biedt actuele informatie en praktische kijk- en doe-opdrachten over thuisgevoel en woongeluk, woonwensen en woonvormen, leefomgeving, innovaties en toekomstperspectief. Klik hier voor deze gratis online workshops!

Vóór en dóór ouderen
De meeste woningaanpassingen om generatie-proof te kunnen wonen, gaan in op de (veronderstelde) behoeften met betrekking tot toegankelijkheid, veiligheid en hulpmiddelen. Het betreffen vooral standaardoplossingen; er wordt weinig rekening gehouden met de verschillen tussen ouderen, zoals hun verschillen in (woon)geschiedenis, familiesituatie, buurtcontext, (zorg)behoeften en individuele woonwensen. We richten ons daarom vooral op woonplezier, naast woonbehoeftes. Bovendien zijn de huidige oplossingen bedacht vóór ouderen, en niet dóór ouderen. We hebben een instrument ontwikkelt, waarmee ouderen een veel grotere en belangrijkere rol krijgen. Zij kunnen zelf bepalen welke woonthema’s zij belangrijk vinden in de woning, de buurt en in contact met de buren. En ze kunnen aangeven hoe tevreden zij op dit moment hiermee zijn, zodat voor zowel de oudere zelf als de architect, projectontwikkelaar, woningcorporatie en/of gemeente duidelijk is op welke thema’s in te spelen om het woonplezier te vergroten. Op deze manier kunnen we samen met ouderen, in plaats van vóór ouderen, komen tot een ontwerp voor de woonomgeving.

Positieve invloed van woonplezier op welbevinden
Onderzoek van Leyden Academy naar het concept woonplezier – dat mede door Serviceflat Schouwenhove, Hofje Codde en Van Beresteyn en De Carolusgulden werd mogelijk gemaakt – toont drie belangrijke kenmerken:

  • Persoonlijk – het betekent voor iedereen iets anders
  • Veranderlijk – het is onderhevig aan persoonlijke en omgevingsveranderingen
  • Interactief – met een emotionele betrokkenheid en verbinding door visite en burencontact

Woonplezier heeft een positieve invloed op het welbevinden, het geeft niet alleen energie en zelfvertrouwen, maar het draagt ook bij aan een goed humeur, geestelijke balans en fysieke gezondheid.

Wat maakt een huis een thuis?
In samenwerking met de ANBO hebben we een onderzoek naar ouderen en hun woning en hun woonomgeving uitgevoerd. De 3.300 respondenten geven hun huis gemiddeld een 8,3. Verder geeft de meerderheid aan te willen blijven wonen in hun huidige woning. Klik hier voor meer uitkomsten van het onderzoek.

Ook hebben we in opdracht van stichting Radius en gemeente Leiden onder bijna 7.500 Leidse 75-plussers onderzoek gedaan naar de huidige woonsituatie en woonwensen. Bijna alle geïnterviewde 75-plussers zijn tevreden zijn met de eigen woning (98%), de woonomgeving (96%) en de veiligheid thuis (98%). Aanbevelingen betreffen het beschikbaar maken van meer gelijkvloerse woningen, alsook het creëren van groenvoorzieningen en mogelijkheden tot ontmoeten. Het is van groot belang dat ouderen niet gesegregeerd van andere leeftijdsgroepen wonen, maar dat juist sociale cohesie en deelname van ouderen aan de maatschappij worden bevorderd. Bekijk voor meer informatie het complete rapport ‘Ouderenhuisvesting in Leiden’.

Voor meer informatie en/of vragen kunt u contact opnemen met Josanne Huijg.

Woonplezier in de media