Marie-Louise Kok: “Microlearning is een populaire en krachtige vorm van leercontent”

In elke kwartaalnieuwsbrief introduceren we één van onze stafleden aan de hand van een actueel onderzoek of nieuwsfeit. In deze editie vertelt digital learning expert Marie-Louise Kok over microlearning in het algemeen en over de videoreeks Liefdevolle zorg in de praktijk in het bijzonder.

Wat is ‘microlearning’ precies, en wat hebben we er aan?
Microlearning is een manier om lesmateriaal aan te bieden in ultrakleine, hapklare brokken die qua tijdsbesteding vaak minder dan vijf minuten van de ontvanger vragen. En dat is prettig in deze tijd van swipen, scrollen, social media posts en het gevecht om aandacht. Microlearning is een populaire en krachtige vorm van (veelal online) leercontent, die vaak hand-in-hand gaat met mobiel leren en video’s. Je kunt deze vorm voor diverse leerdoelen, doelgroepen en toepassingen inzetten, bijvoorbeeld instrueren, informeren, trainen, oefenen, spelen, tutorials, etcetera.

Kan je enkele voorbeelden noemen van microlearnings die je met het team van Leyden Academy hebt ontwikkeld?
Zoals gezegd, leent microlearning zich voor diverse doelgroepen. We maakten bijvoorbeeld een minicursus per e-mail over vitaal verouderen voor een breed publiek. Voor (toekomstige) zorgprofessionals maakten we de succesvolle videoreeks ‘Liefdevolle zorg in de praktijk’; 19 filmpjes van ongeveer één minuut met een zorgmedewerker aan het woord over onderwerpen als leefplezier in het verpleeghuis en over mogelijke dilemma’s. Aan het eind van ieder filmpje wordt een reflectievraag gesteld aan de kijker. De reeks wordt nu gebruikt bij zorginstellingen en in het zorgonderwijs. Binnenkort gaan we in de thuiszorg een nieuwe videoreeks opnemen.

Wat maakt de videoreeks Liefdevolle zorg in de praktijk zo’n succes?
De kracht zit in de toegankelijke manier waarop wordt getoond waar het in de zorg echt om moet draaien en dat het vaak gaat om kleine dingen die betekenis geven aan het leven van bewoners. We horen terug dat de video’s een eerbetoon zijn aan de geportretteerde zorgmedewerkers en hun bewoners. Teammanagers delen de video’s in WhatsApp-groepen of tijdens vergaderingen als extra leermoment, ter inspiratie en motivatie. We horen ook dat de video’s leiden tot nieuwe ideeën om in eigen praktijk toe te passen. Sommige organisaties gebruiken de video’s zelfs bij hun vacatures, als goed voorbeeld van de verwachte zorg.

Wat is je advies als lezers zelf aan de slag willen met microlearning? Waar begin je?
Bij het ontwerpen van microlearning let je onder andere op de vorm, (die moet passen bij) de doelgroep en de boodschap of het leerdoel. Kenmerkend is dat een leereenheid slechts één leerdoel bevat. Het is niet een kwestie van zoveel mogelijk proppen in enkele minuten. Verder, kies voor je video? Je kunt met je smartphone hele goede kwaliteit video’s maken. Een tip voordat je gaat filmen: schrijf je verhaallijn of script uit en lees het hardop voor, terwijl je de tijd opneemt. Het geeft je meteen een goed beeld van hoe iets overkomt en hoe lang het duurt.
Speciaal voor docenten, opleiders, trainers, L&D-ers, communicatieprofessionals en leeradviseurs in de zorgsector organiseren we op 4 november a.s. een training ‘Maak je eigen microlearning’.

Tot slot, heb je nog tips voor de lezers zodat ze een leven lang kunnen leren?
Nou en of! Ik heb zoveel tips om te blijven leren op latere leeftijd, maar laat ik er drie noemen.

  1. Houd een ‘Te leren lijst’ bij. Met concepten, gedachten, oefeningen, artikelen, demo’s, video’s en woorden die je wilt verkennen. Bewaar ze in een leerlijst (online of in een mapje of notitieblok). Je kunt ze later inplannen en verkennen.
  2. Neem eens deel aan een (kort) programma, webinar etc., het zijn inhoudelijke inspiratiebronnen en ontmoetingsplaatsen. Via Linkedin worden veel webinars gratis aangeboden. Of luister tijdens een wandeling naar podcasts om je interessegebieden te volgen en nieuwe dingen te leren. Podcasts bestaan al meer dan 15 jaar, maar sinds de komst van apps als Spotify en Soundcloud neemt het beluisteren ervan een enorme vlucht en daarmee het aanbod ook. Mijn favoriete podcast op dit moment is Schokvast, over veranderingen in met name de creatieve industrie.
  3. Creëer een netwerk en organiseer samen eens een ‘leersafari‘ of leesclub. Spreek met elkaar af wie wat leest of onderzoekt en kom (online) bij elkaar. Wist je dat je in ontmoetingen het meeste leert van andersdenkenden, mensen met een andere achtergrond, leeftijd of mening?

Wilt u meer tips om zelf online te leren? Marie-Louise schreef er een artikel over. Veel leerplezier!

Gratis videoreeks Thuisgeluk

Gratis videoreeks Thuisgeluk

In het najaar van 2022 lanceerden we een educatieve videoreeks voor thuiszorgmedewerkers, praktijkondersteuners en mantelzorgers. De korte films kunnen als gesprekinstrument benut worden en de kijkers prikkelen tot nieuwsgierigheid, creativiteit en lef, om samen de kwaliteit van zorg te verbeteren.

In de ouderenzorg is steeds meer aandacht voor de unieke verlangens, voor kwaliteit van leven en welbevinden van oudere mensen. Thuiszorgmedewerkers en mantelzorgers spelen hierin een belangrijke rol. We ontwikkelde een reeks educatieve videoportretten van thuiswonende ouderen die gebruik maken van thuiszorg. De videoreeks Thuisgeluk is beschikbaar op YouTube.

Herkenbare praktijksituatie in beeld
Thuiszorgmedewerkers hebben dagelijks te maken met verschillende thuiswonende ouderen, hun individuele verlangens en behoeften, tijdsdruk en de daarbij horende keuzes en afwegingen. Na een verkennend onderzoek in de zorgpraktijk, waarin een onderzoeker heeft meegelopen met verschillende thuiszorgprofessionals op hun route, filmde Leyden Academy een reeks portretten. De korte films laten zien hoe zorgmedewerkers ruimte (kunnen) maken voor de unieke verlangens en identiteit van hun cliënt. Ze brengen herkenbare praktijksituaties in beeld, die inspireren en aanzetten tot een gesprek over goede en liefdevolle zorg.

Inzet van video in onderwijs
Onder de titel Thuisgeluk, werken vanuit de relatie, zijn 19 videoportretten gemaakt. De video’s van ca. anderhalve minuut kunnen ingezet worden als een korte leeractiviteit en als gesprekinstrument binnen thuiszorgorganisaties en onderwijs in zorg en welzijn. Iedere film eindigt met een prikkelende vraag die uitnodigt om zelf aan de slag te gaan of met elkaar in gesprek te gaan om samen de kwaliteit van zorg te verbeteren. De films zijn ondergebracht in vier series:

  1. De persoon staat centraal. Bekijk hier de film waarin cliënt van verzorgende Hester het laatste woord heeft en eigen regie houdt.
  2. Omgaan met tijd. Bekijk hier hoe verzorgende Melanie omgaat met het bewaken van eigen grenzen en tijdsdruk.
  3. Er zijn voor iemand. Bekijk hier hoe verpleegkundige Marijke een signalerende rol heeft en waar ze op let.
  4. Samenwerken. Bekijk hier hoe verzorgende Nathalie samen optrekt met de mantelzorger.

Korte inspiratielessen
Naar aanleiding van bovenstaande onderdelen van de videoreeks hebben we vijf korte inspiratielessen over liefdevolle thuiszorg gemaakt. Iedere les duurt circa drie minuten en is te volgen op de mobiele telefoon. Je kunt je op iedere moment aanmelden en na de vijf lessen stopt de verzending automatisch. Teammanagers kunnen de inspiratielessen aan hun team heel makkelijk aanbieden via Whatsapp. Download hier de handleiding!

Gratis te gebruiken
De filmopnames zijn gemaakt bij en met dank aan thuiszorgorganisaties Activite, Pro-Cura, Cordaan en Zorggroep Elde Maasduinen. Mede dankzij de financiële steun van het Jo Visser fonds, Fonds SGS (gelieerd aan zorgverzekeraar Zilveren Kruis) en Stichting Het R.C. Maagdenhuis en Stichting Brentano’s Steun des Ouderdoms konden we de video’s ontwikkelen en gratis beschikbaar stellen. Opleiders kunnen de complete afspeellijst gebruiken of losse filmpjes als lesmateriaal inbedden in bestaande curricula, trainingen en portfolio’s (door bijvoorbeeld de video’s in het eigen leerplatform te plaatsen). Denk bij opleiders bijvoorbeeld aan:

  • thuiszorgorganisaties;
  • onderwijsinstellingen, (zelfstandige) trainers en coaches in de zorgsector;
  • mantelzorgorganisaties;
  • educatieve uitgevers in zorgonderwijs.

Eerder maakte Leyden Academy de videoreeks Liefdevolle zorg in de praktijk over o.a. leefplezier, omgaan met dilemma’s en het leren kennen van de bewoner in het verpleeghuis. Hier vindt u die afspeellijst op YouTube.

Heeft u vragen, opmerkingen of wilt u meer informatie? Neem dan contact op met Marie-Louise Kok via tel. (071) 524 0964 of via e-mail.

Kijk terug: online conferentie Een nieuwe generatie ouderen langer thuis

Kijk terug: online conferentie Een nieuwe generatie ouderen langer thuis

De online conferentie ‘Een nieuwe generatie ouderen langer thuis’ op woensdag 25 november jl. was een doorslaand succes. Maar liefst 3.200 ouderen, medewerkers in zorg en welzijn, mantelzorgers, onderzoekers, bestuurders en beleidsmakers namen deel aan dit virtuele evenement, dat een keuze bood uit meer dan 60 inspirerende lezingen, workshops en panelgesprekken.

Op de event website kunt u tot 1 januari a.s. alle sessies terugzien. U hoeft alleen maar in te loggen met uw e-mailadres. Bekijk bijvoorbeeld de videospeech van minister Hugo de Jonge, de lezing van professor Erik Scherder (“daag uw hersenen uit!”) of het interessante afsluitende gesprek met oud-politicus Jan Terlouw en zijn dochter Sanne, over zingeving en de kijk op ouder worden.

Als kennispartner van de conferentie was Leyden Academy betrokken bij diverse sessies, die alle in zijn geheel zijn opgenomen. U kunt de video’s (elk ca. 45 minuten) hieronder direct terugzien:

Hoe geven we ouderen echt een stem?
Hoe zorgen we dat ouderen een volwaardige stem krijgen in beleid, onderzoek en zorg? Tineke Abma vertelde in deze sessie dat er steeds meer behoefte ontstaat aan nieuwe, directe vormen van zeggenschap. Dit kwam vervolgens mooi tot uiting in een vraaggesprek met zorgbestuurder Anke Huppertz en bewoner Broeder Gait (83) van De Beyart in Maastricht, die de innovatieve oplossing Tante Co in gebruik hebben genomen. Marilyn Haimé deelde openhartig haar ervaringen als lid van de Raad van Ouderen én als mantelzorger van haar moeder.
-> bekijk deze sessie via deze link

Leefplezierplan op locatie: van theorie naar praktijk
In deze talkshow onder leiding van Josanne Huijg deelden projectleider Jan Ravensbergen, sociaal ondernemer Lieke Sips van Zorggroep Elde Maasduinen en locatiemanager Mariët Tonen van Stichting Azora hun ervaringen met de implementatie van het Leefplezierplan op twee locaties voor de verpleeghuiszorg. Wat gebeurt er als je het leefplezier van bewoners in de zorgpraktijk als uitgangspunt neemt: wat komt erbij kijken, wat levert het op en waar loop je tegenaan?
-> bekijk deze sessie via deze link

Samen oud worden: hebben woongemeenschappen de toekomst?
In deze sessie werd een overzicht gepresenteerd van de laatste trends rond het wonen van ouderen. Welke gemeenschappelijke woonvormen zijn er? Welke woonwensen hebben ouderen? En hoe betrek je ouderen bij de vormgeving van gemeenschappelijk woonvormen? Aan het woord kwamen Yvonne Witter van platform ZorgSaamWonen, Lex van Delden en Coen van den Heuvel namens de Raad van Ouderen.
-> bekijk deze sessie via deze link

Kunst in langdurige zorg en ondersteuning
Er is steeds meer bewijs voor de positieve effecten van kunst en cultuur op de gezondheid en het welbevinden van ouderen en de mensen om hen heen. Kunstinitiatieven zijn echter nog vaak incidenteel van aard en het aanbod is versnipperd. Presentator Judith de Bruijn ging in gesprek met initiatiefnemer Erik Zwiers en deelnemer Franc Janssen van de Participatiekoren, met Machteld van der Meij van de Gruitpoort (initiatief Kunst door de brievenbus) en zorgbestuurder Marie-Claire van Hek (AxionContinu), en ten slotte met Tineke Abma en Sanne Scholten (LKCA). De sprekers bedachten ter plekke samen het ‘6 B-model’, om kunst en cultuur een duurzame plek geven in de langdurige zorg.
-> bekijk deze sessie via deze link. Het rapport Kunst in tijden van corona vindt u hier

Leren in de zorgpraktijk
Hoe leren medewerkers in de ouderenzorg het liefst? Sanne Schweers en Marie-Louise Kok deelden hun ervaringen met ‘microlearning’, hapklare leereenheden van maximaal 1,5 minuut, aan de hand van de videoreeks Liefdevolle zorg in de praktijk die vorig jaar is ontwikkeld. Kort en krachtig lesmateriaal dat goed past bij de doelgroep, zo blijkt onder meer uit een onderzoek onder 200 zorgverleners.
-> bekijk deze sessie via deze link

Bereiken en betrekken van ouderen, hoe doe je dat?
Onder leiding van Lea Bouwmeester sprak Lucia Thielman samen met Els Hofman (Movisie), Nelly van Maar (De Schrijversbuurt), huisarts Sandra Snoeren en Leonieke Schouwenburg (stichting Inclusia) over het beter bereiken en betrekken van ouderen. Beeldtekenaar Rolf Resink zorgde voor een mooi beeldverslag.
-> bekijk deze sessie via deze link

 

Kijk voor meer informatie over de conferentie, de diverse partners en de editie van 2021 op de website van Een nieuwe generatie ouderen(zorg).