In plaats van te ruziën over de stijgende zorgkosten zou politiek Den Haag beter serieus werk kunnen maken van de strijd tegen overgewicht, zegt hoogleraar Vitaliteit in een verouderende populatie David van Bodegom vandaag in het AD. “We hebben een maatschappij gecreëerd die mensen ongezond oud maakt.”
Gevaarlijke combinatie
Van Bodegom legt uit dat onze leeftijdsverwachting al anderhalve eeuw elke tien jaar met tweeënhalf jaar stijgt, de laatste decennia vooral omdat we er steeds beter in slagen om oudere mensen langer in leven te houden. Maar intussen worden veel Nederlanders, met name de mensen die lager opgeleid zijn, steeds eerder ziek: “Begin jaren ‘80 leefde een man in Nederland gemiddeld 55 jaar zonder chronische ziekten, nu is dat nog maar 45 jaar. We worden dus ouder, maar met meer ziekten. Dat is een gevaarlijke combinatie.” Volgens de verouderingswetenschapper zijn we het ten onrechte gewoon gaan vinden dat mensen met allerlei kwalen oud worden: “Nu heeft meer dan de helft van de volwassenen overgewicht, volgens het CBS wordt dat twee derde. Straks hebben we anderhalf miljoen mensen met ouderdomssuiker. Dat ís niet normaal.”
“Welvaartsziekten komen veruit het vaakst voor bij de minder welvarenden”
prof. dr. David van Bodegom
Ongezonde omgeving
Wat zou de overheid hieraan kunnen doen? Van Bodegom noemt Cuba als goed voorbeeld, waar vol wordt ingezet op preventie: “Er is een sterk ontwikkelde huisartsenzorg in de wijk, ouderen bewegen samen, er zijn gespreksavonden over gezondheid. Dát is actief beleid.” In Nederland is er het Nationaal Preventieakkoord en een succesvol antirookbeleid. Maar als het gaat om overgewicht ziet Van Bodegom nauwelijks effectief beleid. “Als de helft van je bevolking te dik is, betekent dat niet dat er iets mis is met al die individuele mensen, dan is er iets anders aan de hand. Dan hebben we een maatschappij gecreëerd die mensen ongezond oud maakt. We zijn niet gemaakt voor een omgeving met zoveel gemak en welvaart, dat maakt ons ziek.”
Iedereen gezond 80
In het AD-artikel wordt de Spanjaard Saturnino de la Fuente García geciteerd, die onlangs als ‘oudste man ter wereld’ op bijna 113-jarige leeftijd overleed. Zijn geheim? “Een rustig leven… en niemand pijn doen.” Een prachtig motto, vindt Van Bodegom, maar wat hem betreft hoeven we echt niet allemaal 120 te worden: “Ik ben veel meer geïnteresseerd in de vraag hoe zoveel mogelijk mensen gezond tachtig te kunnen worden. Dat vind ik nuttiger, en een stuk eerlijker bovendien.”
Het artikel ‘We worden ouder én vaker ziek. Dat is een gevaarlijke combinatie’ is geschreven door Chris van Mersbergen. U kunt het artikel lezen op de website van het AD of via deze link.
Samen tuinieren, koken en bewegen
In Leiden zetten veel partijen zich in voor de gezondheid en het welzijn van de inwoners en er lopen diverse veelbelovende initiatieven. Met het preventieakkoord ‘Leiden Gezond en Vitaal 2021-2023’ wil de gemeente Leiden zich samen met inwoners, maatschappelijke organisaties en het bedrijfsleven inzetten voor de gezondheid en vitaliteit van haar bewoners, waarbij wordt gezocht naar slimme verbindingen tussen de bestaande projecten. Het college van burgemeester en wethouders heeft het preventieakkoord op 14 april jl. vastgesteld. Vandaag is het preventieakkoord ondertekend door veertig organisaties, waaronder Universiteit Leiden en het LUMC. Namens Leyden Academy tekende David van Bodegom, bijzonder hoogleraar Vitaliteit in een verouderende populatie.
