Radar over de zin en onzin van voedingssupplementen

Radar over de zin en onzin van voedingssupplementen

Gisteravond besteedde consumentenprogramma Radar op NPO1 aandacht aan voedingssupplementen. Veel mensen slikken multivitaminen of supplementen in de hoop dat dit hen helpt om langer gezond en vitaal te blijven. Huisarts Tamara de Weijer en verouderingswetenschapper David van Bodegom van Leyden Academy maken in het programma duidelijk dat deze pillen niet nodig zijn, als je verder gezond eet en voldoende beweegt. David: “Ik vind niet dat een gezonde leefstijl heel veel van mensen vraagt. Officieel is de richtlijn een half uur per dag bewegen, dat is iedere dag buiten een wandelingetje maken. Dan kun je dus nog 23,5 uur op de bank zitten.”

Ontpillen met dr. David
David schreef in 2018 de bestseller Ontpillen en had in Zin magazine een serie over gezond leven met minder pillen, Ontpillen met dr. David. Lees hier de aflevering terug over vitamines en supplementen.

Bekijk het item op de website van AVROTROS Radar of klik op de link hieronder:

Collegereeks voor senioren: Vitaal en betekenisvol leven

Collegereeks voor senioren: Vitaal en betekenisvol leven

Bijna iedereen kan zich wel verplaatsen in de uitdrukking ‘Iedereen wil oud worden, maar niemand wil oud zijn’. De vraag is dan ook: hoe blijf je zo lang mogelijk vitaal, scherp en sociaal actief? Leyden Academy on Vitality and Ageing heeft wetenschappelijke inzichten op het gebied van gezond en gelukkig oud worden gekoppeld aan praktische tips en adviezen. Vanaf 10 maart zal de collegereeks ‘Vitaal en betekenisvol leven’ tijdens zeven dinsdagochtenden in het Poortgebouw in Leiden plaatsvinden.

Wat?
De invulling van de collegereeks zal grotendeels anders zijn dan die van voorgaande jaren, en zal er als volgt uit zien:

  • 10 maart – Biologie van veroudering en vitaal verouderen met minder pillen, door verouderingswetenschapper dr. David van Bodegom
  • 17 maart – Kunst in de langdurige zorg, door hoogleraar Participatie & Diversiteit prof. dr. Tineke Abma en kunstenaar Janine Schrijver
  • 24 maart – Participatie, mantelzorg en familierelaties, door hoogleraar Participatie & Diversiteit prof. dr. Tineke Abma, sociologe dr. Nina Conkova en auteur en columnist Mohammed Benzakour
  • 31 maart – Leef- en woonplezier, door klinisch psychologe dr. Josanne Huijg en neurowetenschapper dr. Lex van Delden
  • 7 april – Leven lang leren, pensioen en financiën, door digital learning expert Marie-Louise Kok en programmadirecteur van het AEGON Center for Longevity and Retirement Mike Mansfield
  • 14 april – Beeldvorming van ouderen en sociaal welbevinden, door sociaal antropologe dr. Jolanda Lindenberg
  • 21 april – Veroudering van het brein, door neurowetenschapper Lex van Delden

Wie?
De collegereeks staat open voor iedereen, maar is primair gericht op 55-plussers. Een vooropleiding of voorkennis is niet vereist. De kosten bedragen 199 euro, en is inclusief lesmateriaal, koffie/thee en een certificaat. Het lesmateriaal bevat een syllabus met achtergrondmateriaal en verwijzingen, een samenvatting per e-mail met video en artikelen en de boeken ‘Oud worden in de praktijk’ van prof. dr. Rudi Westendorp en dr. David van Bodegom en ‘Het geheim van de schildpad’ van dr. David van Bodegom.

“Ouder worden is sterker aan leefstijl gerelateerd dan ik had verwacht. Met preventie kan er veel gezondheid en welbevinden worden gewonnen en kosten worden bespaard.” – deelnemer aan de collegereeks ‘Vitaal verouderen’ in 2019

Waarom?
Als academisch kennisinstituut zet Leyden Academy wetenschappelijk onderzoek, onderwijs en ontwikkeling in om invulling te geven aan haar missie: het verbeteren van de kwaliteit van leven van oudere mensen verbeteren door het scheppen van kansen voor een vitaal en betekenisvol leven, hecht verbonden binnen de gemeenschap. Hierbij is het perspectief van de oudere persoon zelf altijd leidend. We benaderen vraagstukken multidisciplinair en combineren hierbij biologische, sociologische, antropologische, psychologische, economische en/of medische invalshoeken.

Neem voor meer informatie, of om aan te melden contact op met Jacqueline Leijs: leijs@leydenacademy.nl, 071-5240960.

 

Radio-interview: hoe haal je gezond de 100?

Radio-interview: hoe haal je gezond de 100?

Op 1 januari 2019 telde Nederland 2.189 honderdplussers, zo maakte het Centraal Bureau voor de Statistiek vandaag bekend. Het aantal eeuwelingen stagneert maar zal de komende jaren naar verwachting verder toenemen. Aanleiding voor het programma Gijs 2.0 op NPO Radio 2 om te bellen met David van Bodegom van Leyden Academy. Hoe kun je gezond de honderd halen?

Het sterke geslacht
Opvallend is dat 85 procent van de Nederlandse honderdplussers vrouw is. Die zijn dan ook het sterke geslacht in de evolutie, aldus Van Bodegom: vrouwen hebben zowel biologisch als cultureel een streepje voor. Al wordt het verschil in levensverwachting wel kleiner, onder meer omdat meer vrouwen zijn gaan roken.

Genen en leefstijl
Het goede nieuws is dat je zelf veel invloed hebt op hoe je gezond een hoge leeftijd bereikt. Volgens Van Bodegom wordt of je gezond oud wordt voor een kwart bepaald door je genen en maar liefst voor driekwart door je leefstijl. Veel verouderingskwalen, zoals hart- en vaatziekten en diabetes type 2, zijn te voorkomen of vertragen door aanpassingen in je leefstijl. Bekijk voor meer achtergronden en tips de pagina Ontpillen.

U kunt het radio-interview met David van Bodegom hier terugluisteren.

Feiten en fabels over cholesterol in tweeluik Radar Extra

Feiten en fabels over cholesterol in tweeluik Radar Extra

Op 13 en 20 mei 2019 ging consumentenprogramma Radar Extra in een tweeluik op zoek naar feiten en fabels over cholesterolverlagers en hoe een verandering in leefstijl de cholesterolwaarden kan beïnvloeden. Steeds meer mensen krijgen van hun dokter te horen dat hun cholesterol te hoog is. We weten dat dat een probleem is, maar waarom is dat eigenlijk? Ruim twee miljoen Nederlanders gebruiken cholesterolverlagende medicijnen. Helpen die wel? En zijn er alternatieven voor deze medicatie?

Presentatrice Antoinette Hertsenberg sprak onder meer met artsen, leefstijlwetenschappers en patiënten. Ze bracht ook een bezoek aan Leyden Academy en sprak met David van Bodegom over gezond oud worden door het aanpassen van je leefstijl en door te ‘ontpillen’. David nam Antoinette mee naar de Vitality Club in Leiden-Noord, waar dagelijks tientallen 50-plussers met elkaar in de buitenlucht sporten.

De uitzending leverde ons naast veel positieve reacties ook veel vragen op van mensen die zelf een Vitality Club in hun wijk willen opstarten. Daarom organiseren we op dinsdag 11 juni 2019 een gratis cursusdag in Leiden. Tijdens deze dag kunt u ervaren hoe een Vitality Club werkt en begeleiden we u bij het opstarten van een beweegclub in uw wijk. Wilt u zich aanmelden of heeft u vragen? Neem dan contact op met Paul van de Vijver via e-mail of telefonisch: 071-5240960.

Bekijk hier de uitzending van 20 mei 2019 (Cholesterol: zelf aan de slag’) of beluister het radio-interview met David van Bodegom op NPO Radio 1.  Lees hier ook de aflevering van Ontpillen over hoog cholesterol.

8,5 miljoen euro voor onderzoek naar gezond oud worden en vitaliteit

8,5 miljoen euro voor onderzoek naar gezond oud worden en vitaliteit

Leiden, 24 april 2019 – Een uitgebreid en multidisciplinair team van verouderingsexperts krijgt ruim 8,5 miljoen euro voor een grootschalig onderzoek naar factoren en oplossingen die bijdragen aan het gezond ouder worden en het vergroten van vitaliteit. Het team wil de functionele achteruitgang bij ouderen eerder herkennen, afremmen en herstellen zodat zij meer jaren in gezondheid doorbrengen. Aan het onderzoek, dat in september dit jaar van start gaat, doen negen onderzoeksinstituten en acht private partijen mee, waaronder Leyden Academy on Vitality and Ageing.

Prof. dr. Eline Slagboom, voorzitter van de Nederlandse Vereniging voor Verouderingsonderzoek (DuSRA) en onderzoeker bij het Leids Universitair Medisch Centrum (LUMC), zal het onderzoek leiden. “De levensverwachting van Nederlanders wordt steeds hoger. Met de vergrijzing neemt helaas echter ook het aantal mensen met een of meerdere ouderdomsziekten toe. Daarom creëren we een platform voor blijvende samenwerking naar gezonde veroudering. Dit is het grootste publiek-privaat samenwerkingsverband op het gebied van ‘healthy ageing’ ooit.”

Veroudering vertragen
Onder de naam DuSRA-VOILA komen drie projecten samen: VOILA (Vitality Oriented Innovations for the Lifecourse of the Ageing Society), SMARTage (Senescence Models, Aging Research and Therapeutics, geleid door Cleara Biotech) en Neuromet (Neuroinflammation and metabolomics). Uniek aan deze samenwerking is dat de onderzoekers niet één ziekte, maar meerdere ouderdomsziekten tegelijkertijd willen aanpakken. Het team kijkt met nieuwe biomarkers (signaalstoffen) welke ouderen het grootste risico lopen op versnelde veroudering en op verhoogde kwetsbaarheid bij medische behandelingen. Ook onderzoeken ze op welke manier de gecombineerde gezondheid van de stofwisseling, het afweersysteem, de darmflora en het spierstelsel kan worden beïnvloed door leefstijlveranderingen.

Een ander onderzoeksthema is veroudering op celniveau, waarbij de wetenschappers in het bijzonder kijken naar senescente (roestige) cellen en hoe deze kunnen worden herkend en aangepakt. Door tijdig in te grijpen op deze deels bekende mechanismen hopen de onderzoekers ziekten zoals hartfalen, dementie en kanker af te remmen of zelfs te verminderen.

Grootste Healthy Ageing samenwerking
VOILA is een samenwerking van medische centra in Leiden (LUMC), Utrecht (UMCU), Groningen (ERIBA-UMCG), Rotterdam (Erasmus MC) en Maastricht (MUMC), Wageningen University & Research, Rijksinstituut Volksgezondheid en Milieu (RIVM), Leiden Academic Centre for Drug Research (LACDR), Technische Universiteit Delft en de private partijen Cleara Biotech, Sciex, Interscience/Sample Q, FrieslandCampina, &niped, Diabetes Fonds, Zorg & Zekerheid en Leyden Academy. De samenwerking wordt medegefinancierd met 6 miljoen euro vanuit ZonMw en Health~Holland, Topsector Life Sciences & Health. De rest van het bedrag wordt gefinancierd door private partijen.

Lees meer over het programma VOILA en de Nederlandse Vereniging voor Verouderingsonderzoek DuSRA.

Neem voor meer informatie of interviewverzoeken contact op met Danique van der Gaauw (ZonMw) via e-mail / tel. (070) 349 5311 of Tessa van Leeuwen (LUMC) via e-mail / tel. (06) 1137 1146.

Pleidooi voor leefstijlinterventies in JAMA Cardiology

Pleidooi voor leefstijlinterventies in JAMA Cardiology

In april 2019 verscheen er in het gerenommeerde wetenschappelijke tijdschrift JAMA Cardiology een commentaar van Leyden Academy-onderzoekers Frank Schalkwijk en David van Bodegom. Ze reageerden op de eerder in dit blad gepubliceerde bevinding dat het stijgen van de bloeddruk met het toenemen van de leeftijd geen ‘normaal’ verouderingsverschijnsel is dat bij iedereen optreedt, maar veroorzaakt wordt door leefstijlfactoren waar vrijwel iedereen aan blootgesteld wordt. Simpel gezegd: bijna iedereen eet te veel en beweegt te weinig. Gezien de universele aanwezigheid van deze risicofactoren, pleiten Schalkwijk en Van Bodegom voor meer aandacht voor leefstijlinterventies die zijn gericht op de gehele populatie. Op dit moment zijn interventies vooral gericht op het individu, waarbij mensen worden aangesproken op hun gedrag. Dit is echter geen vruchtbare methode als onze omgeving erop is ingericht om ons ongezonde keuzes te laten maken.

Lees hier het volledige artikel: Absence of the Association of Blood Pressure With Age in a Remote Venezuelan Population Renews the Call for Population-Wide Interventions.

Hoe zorgen we ervoor dat ouderen minder medicijnen slikken?

Hoe zorgen we ervoor dat ouderen minder medicijnen slikken?

In Nederland worden vooral bij ouderen veel medicijnen voorgeschreven die misschien niet (meer) zo zinvol zijn. Dit was een belangrijke aanleiding voor het opstellen van de richtlijn Polyfarmacie bij ouderen in 2012, met hierin onder meer het advies om jaarlijks een gestructureerde medicatiebeoordeling uit te voeren bij 65-plussers die vijf of meer geneesmiddelen chronisch gebruiken en één van een rijtje risicofactoren hebben, zoals een verminderde nierfunctie of een verhoogd valrisico. Die richtlijn wordt nu door een werkgroep herzien. Aanleiding voor BNR Nieuwsradio om David van Bodegom van Leyden Academy uit te nodigen voor een radio-interview samen met Rob van Marum, bijzonder hoogleraar farmacotherapie bij ouderen in het VUmc in Amsterdam en klinisch geriater in het Jeroen Bosch Ziekenhuis in Den Bosch. In de uitzending van BNR Beter op maandagavond 28 januari jl. stonden de geïnterviewden onder meer stil bij de rol van de huisarts bij het ‘ontpillen’ en de mogelijkheden die ouderen zelf hebben om door middel van aanpassingen in hun leefstijl hun medicijngebruik af te bouwen.

U kunt de uitzending terug luisteren op de website van BNR Beter of via YouTube.

Ontpillen in NRC Handelsblad

Ontpillen in NRC Handelsblad

In NRC Handelsblad verscheen op maandag 30 juli 2018 het artikel We slikken te veel, hoog tijd om te ontpillen. In twee pagina’s wordt het nieuwe boek besproken van David van Bodegom, Ontpillen, dat lezers helpt om hun lijf beter te begrijpen en laat zien hoe je door aanpassing van je leefstijl mogelijk minder medicijnen kunt slikken en langer gezond kunt blijven.

In het NRC-artikel komen diverse tips uit het boek aan bod om met aanpassingen in de leefstijl het medicijngebruik te verminderen, met speciale aandacht voor bloeddrukverlagers (4 miljoen gebruikers), maagzuurremmers (3 miljoen gebruikers) en laxeermiddelen (meer dan 1 miljoen gebruikers in Nederland). Van Bodegom zou graag zien dat artsen zich meer richten op de leefstijl van hun patiënten, in plaats van meteen pillen voor te schrijven: “Dokters zijn heel goed in het repareren van dingen die kapot zijn. Maar een huisarts die goed oplet weet nu al welke van de 40-jarigen in de praktijk over 15 jaar aan de bloeddruk- en cholesterolverlagers moeten. Het gaat om de mensen die met overgewicht op hun kantoorstoel zitten.”

U vindt het volledige artikel op de website van NRC Handelsblad. De foto’s zijn van Arjen Born.

Nieuw boek van David van Bodegom: Ontpillen

Nieuw boek van David van Bodegom: Ontpillen

Bij uitgeverij Atlas Contact verschijnt op vrijdag 15 juni 2018 het nieuwe boek van David van Bodegom: Ontpillen. Hoe je door aanpassing van je leefstijl minder pillen kunt slikken en langer gezond blijft.

Naarmate we ouder worden gaat er steeds meer in ons lijf haperen. Veel (ouderdoms)kwalen zijn goed te bestrijden met een gezonde leefstijl, maar veel vaker dan nodig is grijpen we naar pillen. In Nederland slikken we jaarlijks meer dan 9 miljard medicijnen; per persoon zijn dat er gemiddeld 500 en ouderen slikken zelfs drie keer zoveel. Te hoge bloeddruk? Pillen voor de bloeddruk. Te hoog cholesterol? Pillen om het cholesterol te verlagen. Te hoge bloedsuikers? Pillen om de suikers weer in het gareel te krijgen. Het zijn medicijnen die de symptomen onderdrukken maar het onderliggende probleem vaak niet aanpakken.

In dit boek helpt arts en verouderingswetenschapper David van Bodegom ons om te ‘ontpillen’. Hoe hou je zelf je botten sterk, je maagzuur in bedwang en je darmen gezond? Slaap je beter als je meer sport? Kun je je hersenen trainen? Wat kun je doen om erectiestoornissen te voorkomen? Ontpillen helpt je je lijf beter te begrijpen en laat zien hoe je door aanpassing van je leefstijl minder pillen kunt slikken en langer gezond blijft.

Enkele tips uit Ontpillen:

  • Slecht slapen maakt je dikker omdat je extra gaat snoepen om energie op te doen. Slaappillen helpen maar twee weken, daarna zorgen ze vooral voor sufheid en ongelukken.
  • Last van brandend maagzuur? Laat de zwaartekracht het werk doen en zet het hoofdeinde van je bed omhoog. Ook kauwgom kauwen helpt.
  • Zwarte koffie beschermt tegen diabetes. Hoe meer koppen per dag, hoe beter.
  • Elke dag een handje noten eten helpt om je cholesterol te verlagen.
  • Heren die moeilijk plassen: ga zitten. Mannen hebben meer klachten als zij staand plassen.

U bent op vrijdag 15 juni van 16.30-18.00 uur van harte welkom voor een korte lezing over ontpillen en de boekpresentatie bij boekhandel Kooyker, Breestraat 89 in Leiden. Stuur een e-mail naar prnon-fictie@atlascontact.nl o.v.v. Ontpillen.

David van Bodegom (1978) is arts en verouderingswetenschapper bij Leyden Academy on Vitality and Ageing. Hij had een maandelijkse rubriek in Zin, ‘Ontpillen met dr. David’ en schreef eerder de roman ‘Nood breekt wet’ (2012) en samen met professor Rudi Westendorp de bestseller ‘Oud worden in de praktijk’ (2015).

Paperback | 336 blz. | isbn 978 90 450 3624 3 | €19,99 | verschijnt ook als e-book

Neem voor meer informatie, interviewverzoeken of een recensie-exemplaar contact op met Yvette Cramer van uitgeverij Atlas Contact: e-mail ycramer@atlascontact.nl, tel. (020) 524 9826.

Nieuwe mini cursus Ontpillen per e-mail

Nieuwe mini cursus Ontpillen per e-mail

Jaarlijks slikken we in Nederland met elkaar negen miljard medicijnen. Volgens de Stichting Farmaceutische Kengetallen bedroegen de uitgaven aan farmaceutische zorg binnen het basispakket via openbare apotheken in 2016 maar liefst 4,3 miljard euro. Wij kunnen veel gezonder oud worden, met minder pillen en vervelende bijwerkingen, en tegen aanzienlijk lagere kosten. Googelen naar medische aandoeningen en oplossingen doen we graag en vaak. Maar wat is waar en wat niet? Daarom starten we op vrijdag 1 juni 2018 met een nieuwe gratis online mini cursus: Ontpillen.

In tien edities zullen Dr. David van Bodegom en andere experts van Leyden Academy aan de hand van relevante, actuele artikelen, infographics en video’s, praktische tips geven om een gezonde leefstijl in uw dagelijkse routine in te passen. Onderstaande thema’s zullen aan bod komen:

  • slapeloosheid
  • hart en vaten, en hoge bloeddruk
  • botontkalking
  • depressie
  • dementie
  • diabetes
  • hoog cholesterolgehalte
  • incontinentie, constipatie en prostaatklachten
  • ademhalingswegen
  • erectiestoornissen

Startdatum: vrijdag 1 juni 2018
Aantal en vorm: maandelijks een e-mailnieuwsbrief. Na tien edities stopt de verzending automatisch
Inhoud: enkele artikelen en video’s over het thema, samen met infographics en een korte persoonlijke videoboodschap
Taal: Nederlands, met soms een verwijzing naar een Engels item
Voorkennis: niet nodig

Wilt u deze gratis online mini cursus Ontpillen volgen? Schrijft u nu alvast in via onderstaand formulier:

    Hierbij geef ik Leyden Academy toestemming om mijn persoonsgegevens te bewaren.