De deelnemers van de Executive Leergang “De toekomst van ouderen(zorg)” hebben tijdens een studiereis naar Stockholm kennisgemaakt met vernieuwende concepten in de Zweedse ouderenzorg. De reis, die plaatsvond van 12 tot 15 mei 2025, bood bestuurders en directeuren uit de Nederlandse zorgsector waardevolle inzichten in alternatieve zorgsystemen, opleidingen en woonvormen voor ouderen.
Zweedse aanpak van vergrijzingsuitdagingen
De studiereis begon met een introductie door Carl Smitterberg van de Elderly Care Administration in Stockholm. Deelnemers kregen een uitgebreide toelichting op het Zweedse zorgsysteem en hoe de stad Stockholm omgaat met de uitdagingen van een vergrijzende samenleving. Net als in Nederland worstelt Zweden met vraagstukken rond betaalbaarheid en personeelstekorten, maar de aanpak verschilt op belangrijke punten. “De Zweedse benadering kenmerkt zich door een sterke focus op autonomie en collectieve oplossingen,” aldus een van de deelnemers. “Het was verhelderend om te zien hoe gemeenten hier een centrale rol spelen in de organisatie en financiering van ouderenzorg.”
Gespecialiseerde dementiezorg bij Sylviahemmet
Een hoogtepunt van de reis was het bezoek aan Sylviahemmet, een opleidingsinstituut voor zorgverleners gespecialiseerd in dementiezorg. Opgericht door Koningin Sylvia van Zweden en gelegen op het terrein van de koninklijke familie, biedt deze instelling innovatieve trainingen voor verpleegkundigen. De deelnemers bezochten het dagcentrum waar mensen met dementie dagelijks activiteiten kunnen ondernemen in een veilige en stimulerende omgeving.
Innovatieve woonvormen voor senioren
Bijzonder indrukwekkend vonden de deelnemers het bezoek aan Färdknäppen, een ‘collectivhuset’ (collectieve huisvesting) voor ouderen in het centrum van Stockholm. Dit woonproject, dat al dertig jaar bestaat, telt 70 appartementen met eigen voorzieningen, aangevuld met uitgebreide gemeenschappelijke ruimtes. Bewoners kunnen dagelijks samen koken in een professionele keuken en deelnemen aan diverse activiteiten zoals leesclubs, museumbezoeken en tuinieren. “Färdknäppen laat zien hoe ouderen zelfstandig kunnen blijven wonen, terwijl ze tegelijkertijd profiteren van sociale contacten en gedeelde voorzieningen,” merkte een deelnemer op. “Dit concept zou ook in Nederland kunnen bijdragen aan het verminderen van eenzaamheid onder ouderen.”
Wetenschappelijk onderzoek en praktijkinnovaties
De groep bezocht ook het Aging Research Center (ARC), een multidisciplinair onderzoeksinstituut van de Universiteit van Stockholm en het Karolinska Instituut. Hier werd inzicht verkregen in lopend onderzoek naar het verbeteren van gezondheid en kwaliteit van leven van ouderen vanuit biomedisch, psychologisch en sociologisch perspectief. Bij het Stureby Nursing Home kregen de deelnemers demonstraties van het opleidingscentrum voor verpleegkundigen. Hier werden ook veel verpleegkundigen uit het buitenland bijgeschoold.
Culturele verkenning en netwerken
Naast de inhoudelijke bezoeken was er ruimte voor culturele verkenning van Stockholm, onder meer tijdens een fietstocht met gids. De studiereis bood volop gelegenheid voor het uitwisselen van ervaringen tussen de deelnemers onderling en informele gesprekken.
Waardevolle inzichten voor Nederlandse context
De Executive Leergang “De toekomst van ouderen(zorg)”, die in februari 2025 van start is gegaan, biedt bestuurders en directeuren in zorg en welzijn een platform voor inhoudelijke verdieping en uitwisseling. De studiereis naar Stockholm vormde een belangrijk onderdeel van het leertraject. “De inzichten die we hebben opgedaan in Stockholm zijn direct relevant voor de uitdagingen waar we in Nederland voor staan,” concludeerde een van de deelnemers. “We hebben gezien hoe Zweden investeert in preventie, sociale cohesie om de ouderenzorg toekomstbestendig te maken.”
De deelnemers keerden op donderdag 15 mei terug naar Nederland, geïnspireerd door de Zweedse aanpak en voorzien van concrete ideeën om toe te passen in de eigen organisatie en de Nederlandse context.
De Executive Leergang “De toekomst van ouderen(zorg)” is een jaarlijkse opleiding voor inhoudelijk gedreven bestuurders en directeuren binnen zorg en welzijn, medewerkers van zorgverzekeraars, overheidsinstellingen en toezichthouders. De leergang biedt een gevarieerd programma met colleges van topdocenten, ruimte voor bespiegeling en discussie, bijzondere ontmoetingen met ouderen, een werkbezoek en een internationale studiereis.