Olympische atleten die jong en hoog pieken, hebben een kortere levensverwachting
Leiden/Kopenhagen, 21 augustus 2016 – In de Olympische arena van Rio zijn de afgelopen drie weken weer talloze persoonlijke records verbroken. Atleten die dit op relatief hoge leeftijd is gelukt, kunnen een bijzondere bonus tegemoetzien: zij leven gemiddeld langer dan hun concurrenten die jonger hebben gepiekt. Dit concluderen onderzoekers van Leyden Academy on Vitality and Ageing en het Center for Healthy Aging van de Universiteit van Kopenhagen in een artikel dat op 19 augustus jl. verscheen in het wetenschappelijke tijdschrift Aging.
Jong pieken heeft een prijs
De onderzoekers analyseerden de prestaties en levensverwachting van ruim duizend atleten die in actie kwamen tijdens de Olympische Spelen van 1896 in Athene tot en met die van 1936 in Berlijn, in 58 disciplines waaronder hardlopen, verspringen en discuswerpen. De laatste van deze Olympiërs overleed in 2010. Onderzocht is op welke leeftijd deze atleten hun persoonlijke record vestigden; het moment waarvan kan worden aangenomen dat de sporter zijn of haar maximale fysieke capaciteit bereikte. Atleten die al op jonge leeftijd piekten, blijken een 17 procent hoger sterfterisico te hebben dan atleten die op latere leeftijd hun piek bereikten. Atleten die de scherpste records vestigden, lieten bovendien een 11 procent hoger sterfterisico zien. Mannelijke atleten die zowel jong als hoog piekten, leverden bijna 5 jaar in aan het eind van hun leven ten opzichte van de atleten die op relatief hoge leeftijd en laag piekten. Op jonge leeftijd je sportieve piek bereiken heeft dus een prijs.
Verband niet eerder gelegd
In de evolutionaire theorie worden verklaringen gezocht waarom diersoorten verschillende levenslopen hebben. De invloed van ontwikkeling op de levensverwachting is veel onderzocht, waarbij doorgaans vruchtbaarheid als maatstaf wordt genomen: hoe jonger en talrijker een soort zich voortplant, hoe korter de levensverwachting. Ook bij de mens is invloed waargenomen van de vruchtbaarheid van met name vrouwen op hun levensverwachting. Ontwikkeling omvat echter meer dan alleen vruchtbaarheid, dit gaat ook over groei en fysieke prestaties. Onderzoeker Paul van de Vijver van Leyden Academy licht toe: “Niet eerder is er in onderzoek een verband gelegd tussen iemands maximale fysieke vermogens en hoe oud iemand wordt. Een vroege en extreme sportieve piekprestatie blijkt nu zijn tol te eisen op latere leeftijd. Dit ligt niet aan directe schade door de uitoefening van de sport, maar aan onderliggende biologische mechanismen die ervoor zorgen dat iemand eerder op de toppen van zijn kunnen kan presteren, maar dus ook eerder slijt en sterft. Een fascinerend gegeven dat nader moet worden ontrafeld.”
Het artikel Early and extraordinary peaks in physical performance come with a longevity cost door Paul van de Vijver, David van Bodegom en Rudi G.J. Westendorp is op 19 augustus 2016 gepubliceerd door wetenschappelijk tijdschrift Aging.
In geval van vragen kunt u contact opnemen met Niels Bartels, manager communicatie, via tel. (071) 524 0960 / tel. (06) 3461 4817 of via e-mail.