BaanBreker |  barrières doorbreken op de arbeidsmarkt

BaanBreker | barrières doorbreken op de arbeidsmarkt

Hoe creëren we een inclusieve arbeidsmarkt waarin iedereen een kans krijgt? Het project BaanBreker, een initiatief van Hetisnetwerken.nu, biedt effectieve begeleiding voor werkzoekenden van 45 jaar en ouder. Uit onderzoek van Leyden Academy blijkt dat een persoonlijke aanpak en ervaringskennis cruciaal zijn voor succes.

In een veilige en ondersteunende omgeving leren deelnemers hun vaardigheden en ervaring optimaal in te zetten. De cursus biedt praktische trainingen zoals sollicitatietechnieken, persoonlijke begeleiding en een waardevol netwerk. Structuur, positieve ondersteuning en relevante vaardigheden blijken essentiële succesfactoren.

Versterken van zelfvertrouwen
Door de focus op ervaringskennis en saamhorigheid krijgen deelnemers een hernieuwd gevoel van zelfvertrouwen en richting in hun zoektocht naar werk.

De inzichten uit het onderzoek bieden concrete handvatten voor verdere verbetering, zoals samenwerkingen met bedrijven en uitbreiding van wervingsstrategieën.

Kick-off | Plan B
Op 15 januari 2025 vond de kick-off plaats van Plan B in de FilmKoepel in Haarlem, georganiseerd door Stichting Het is Netwerken in samenwerking met Instituut Gak, J.C. Ruigrok Stichting en het Oranjefonds. Tijdens deze bijeenkomst besprak EenVandaag-redacteur Caroline van den Heuvel met werkgevers en werkzoekers wat écht werkt voor een inclusieve arbeidsmarkt. Deelnemers konden inspiratie opdoen tijdens de talkshow en praktische inzichten meenemen om direct aan de slag te gaan.

Lees hier het volledige rapport.

Groen Samenspel

Groen Samenspel

Met het project Groen Samenspel wordt onderzocht hoe groene interventies de gezondheid van bewoners in kwetsbare wijken kunnen verbeteren en hoe dit bijdraagt aan een sterkere sociale samenhang in de buurt. Zoals bekend draagt een groene omgeving vaak positief bij aan mentale en fysieke gezondheid. Toch zijn de resultaten in kwetsbare wijken vaak tegenstrijdig. Inwoners geven aan dat onveiligheid en een gebrek aan sociale samenhang hen vaak weerhouden van het gebruik van het groen in hun omgeving. Ook sluit het groen dat wel aanwezig is in de wijk vaak niet aan op de wensen van de bewoners. Zo nodigt het niet of nauwelijks uit tot ontmoeting en ontspanning.

Ons doel is om inzicht te krijgen in hoe bewoners van kwetsbare wijken de positieve gezondheidseffecten van groene interventies toch kunnen ervaren. Bevindingen tot nu toe laten zien dat groen enorm belangrijk is voor alle deelnemers, het geeft rust en ruimte om tot adem te komen. Het verbindt en geeft gelegenheid om samen in beweging te komen. Wel missen de deelnemers kleur, diversiteit in planten en bloemen en meer veiligheid rondom verkeer zodat kinderen veilig kunnen spelen.

Naast een nauwe samenwerking met inwoners, is voor het bewerkstelligen hiervan ook samenwerking met de gemeente noodzakelijk. Zij spelen een actieve rol in het project met expertise vanuit zowel het fysieke als het sociale domein. Samen met hen kijken we naar wat er nodig is om de ontwikkelde werkwijzen en interventies duurzaam in te bedden in beleid.

Kwetsbare wijken
In kwetsbare wijken lijken factoren als sociale cohesie en veiligheid een cruciale rol te spelen in de impact van een groene omgeving op gezondheid. We onderzoeken de onderliggende mechanismes op drie verschillende manieren. Allereerst vatten we de bestaande literatuur over het effect van groene interventies samen en voegen we daar de kennis van bewoners en beroepskrachten aan toe om tot een eerste antwoord te komen in een realist review. Ten tweede analyseren we grote datasets om na te gaan hoe veranderingen in de groene omgeving de gezondheid hebben beïnvloed en welke rol sociale cohesie daarin speelt (kwantitatieve analyses).

Ten derde onderzoeken we samen met bewoners en beroepskrachten in de wijk wat er speelt en wat we kunnen veranderen (participatief actieonderzoek). Samen met bewoners en beroepskrachten ontwikkelen we (kleine) interventies die zowel fysieke als sociale verbeteringen in de wijk omvatten. Dit doen we in de Morswijk en in de Fortuinwijk in Leiden. Zo komen we er achter wat nu werkt, voor wie en onder welke omstandigheden.

Interventies
Naast nieuwe kennis en inzichten ontwikkelen we ook een aantal concrete producten. Dit betreft, allereerst, een aantal (concept) interventies in de leefomgeving die kunnen bijdragen aan gezondheid in kwetsbare wijken. Daarbij ontwikkelen we samen met bewoners en beroepskrachten praktijkinzichten en handreikingen. Ook leren we over wat er nodig is om samenwerking tussen verschillende domeinen tot stand te brengen. Volgend jaar organiseren we drie lunch & learn bijeenkomsten en een eindbijeenkomst om geïnteresseerden op de hoogte te brengen van de bevindingen. Daarnaast zal het project verder ingebed worden in relevante opleidingen bij de Hogeschool Leiden.

Het project wordt gefinancierd door ZonMw. Betrokken projectpartners zijn GGD Hollands Midden, LUMC, Leyden Academy on Vitality and Ageing, Gemeente Leiden, Van Maar Advies, in samenwerking met Hogeschool Leiden, AWPG Lumens en de Provincie Zuid-Holland. Het project loopt van maart 2024 tot en met juni 2025. Neem voor vragen over het project, opzet en achtergrond contact op met Birthe Jongeneel-Grimen.

Voor vragen over het participatieve actie onderzoek met Miriam Verhage.

Vriendschapstrainingen

Augustus 2024 – We zijn verheugd de lancering van het Europese FRIEND-project aan te kondigen, gefinancierd door Erasmus+. Het project omvat een partnerschap tussen Nederland, Italië, Spanje, Portugal en Polen.

Trainen van sociale vaardigheden van ouderen
Het FRIEND-project heeft als doel een ervaringsgericht trainingsprogramma te ontwikkelen om de sociale vaardigheden van ouderen te verbeteren en daarmee het risico op sociaal isolement en eenzaamheid te voorkomen en/of te verminderen. Door sociale inclusie en de participatie van oudere mensen te bevorderen, verbetert hun welzijn. En dat is het streven van de partners met dit project.
Vriendschappen spelen een belangrijke rol in persoonlijk welzijn op alle leeftijden. Op latere leeftijd kunnen vriendschappen steun bieden en mensen helpen en ondersteunen bij belangrijke veranderingen in het leven, zoals pensionering of weduwschap, en bij het aanpassen aan nieuwe rollen. Ondanks de vele voordelen van vriendschappen, ervaren ouderen vaak sterke gevoelens van eenzaamheid of hebben ze het gevoel dat ze niet de steun en nabijheid krijgen, die ze nodig hebben van hun vrienden.

Inspiratie uit Nederland
Het FRIEND-project is geïnspireerd op het Friendship Enrichment Programme (FEP) dat in Nederland is ontwikkeld en getest door hoogleraar Nan Stevens (2001). Het FEP-programma bestond uit 11 sessies met een theoretisch gedeelte gevolgd door praktische en ervaringsgerichte oefeningen. Het FEP-programma werd getest op een groep van 40 vrouwen verdeeld in groepen van 8-10 deelnemers, in de leeftijd van 54 tot 73 jaar. Het experiment toonde aan dat de meeste deelnemers in staat waren om nieuwe vriendschappen te ontwikkelen of bestaande vriendschappen te verbeteren en hun eenzaamheid aanzienlijk te verminderen. Vervolgens werd een volledig online versie van het programma getest (Bouwman et al., 2016) met 239 personen, mannen en vrouwen boven de vijftig jaar. Het online FEP-programma bleek effectief in het verminderen van zowel sociale als emotionele eenzaamheid, maar er was een hoog uitvalpercentage (66% en 72%), waarschijnlijk vanwege de uitsluitend online modus.
De partners streven met het FRIEND-project naar een blended versie van het programma die de voordelen van de face-to-face versie combineert met die van de online versie. De partners kiezen voor een mix van offline (op locatie) en online activiteiten om zo de maximale betrokkenheid van de doelgroep te bevorderen.

Train-de-Trainer programma
Naast het FRIEND-programma streeft de projectgroep er ook naar om een lesprogramma te ontwikkelen dat speciaal is bedoeld voor professionals en geïnteresseerde vrijwilligers, zodat zij het FRIEND-programma kunnen implementeren bij senioren in hun wijk of buurt. Dit train-de-trainer programma is gericht op het verwerven van de nodige kennis en vaardigheden op het gebied van het aangaan van vriendschap.

Focusgroepen
In deze eerste maanden van het project zijn er focusgroepen gehouden met ouderen en professionals uit vijf Europese landen, met een dubbel doel:

  • de echte behoeften en interesses van ouderen onderzoeken, met betrekking tot het aanleren van sociale vaardigheden en het bouwen aan vriendschap. Met als doel een programma te ontwikkelen dat echt is afgestemd op hun behoeften en interesses;
  • de trainingsbehoeften van professionals onderzoeken voor de ontwikkeling van het train-de-trainer-programma.

De focusgroepen lieten een brede interesse zien van zowel ouderen als professionals in het concept van vriendschap. Het werd als zeer innovatief beschouwd om een programma te hebben dat over vriendschap gaat.

Vervolgstappen
In de komende maanden zullen de partners werken aan de ontwikkeling van het programma, geleid door de belangrijkste punten die naar voren kwamen tijdens de focusgroepen.
Meer informatie en op de hoogte te blijven van nieuws over het project? Bezoek onze website: www.friendproject.eu

FRIEND – Vrienden maken op latere leeftijd

Vrienden maken op latere leeftijd
Vriendschappen zijn een bron van stimulans, plezier en steun. Als je vriendenkring ongewild kleiner wordt, kun je je eenzaam voelen. En op latere leeftijd is er soms een drempel om contact te maken. Het Europese project FRIEND ontwikkelt daarom een vriendschapscursus voor ouderen. Dit project is een vervolg op de online vriendschapscursus en helpt ouderen om nieuwe vrienden te maken of bestaande contacten te verbeteren. De deelnemers bouwen stap voor stap zekerheid op om initiatief te tonen en contact te leggen. Op deze manier leren ze sociaal actiever te worden op een manier die bij ze past en worden ouderen uit hun isolement gehaald.

De cursus
De vriendschapscursus wordt ontwikkeld door een consortium van Europese partners in samenwerking met ouderen en trainers. De cursus wordt gebaseerd op wetenschappelijk onderzoek en maakt gebruik van verschillende leervormen zoals theorie, oefeningen, opdrachten en video’s. Ook wordt er gewerkt aan een toolkit met een train-de-trainer-programma zodat de cursus op veel plekken kan worden gegeven. De cursus zal worden getest met ouderen en trainers. Klik hier voor meer informatie.

Europees consortium
Het consortium dat de cursus ontwikkelt, heeft partners uit heel Europa met verschillende expertises en is in januari 2024 gestart. Het FRIEND-projectteam bestaat uit de volgende partners: Stichting Gouden Dagen (Nederland), Leyden Academy (Nederland), Akademia Humanistyczno Ekonomica (Polen), Approximar (Portugal), Anziani e Non Solo (Italië) en Fundacion Harena (Spanje). Dit project wordt mogelijk gemaakt door Erasmus+ en de Europese Unie.Heb je vragen over FRIEND? Mail Marie-Louise Kok.

Generatie Mixer: Jong en oud verbonden in fantasie

Generatie Mixer: Jong en oud verbonden in fantasie

Jong en oud verbonden in fantasie. Dat is Generatie Mixer! Gedurende een aantal bijeenkomsten creëren basisschoolleerlingen en ouderen uit de wijk een fantasiewereld. Bijvoorbeeld een eiland dat nooit eerder is ontdekt. Wat is er allemaal te vinden op dat eiland? Wie leven daar? Middels speloefeningen, creatieve schrijfopdrachten, het bouwen van decors, muziek en allerlei verschillende kunstvormen, komt de wereld tot leven. Iedere deelnemer wordt zijn eigen verzonnen personage. In die samenleving waar alles mogelijk is, ervaren zij de gekste avonturen. 

“Kinderen dagen ouderen uit om nieuwe grenzen te verkennen en op speelse wijze verleiden ze hen om over hun eigen ‘schaamte’ heen te stappen… Iedereen, ongeacht leeftijd, heeft nog een kind in zich en als je dat aanboort, kunnen fantastische dingen gebeuren.” – oudere deelnemer Generatie Mixer

Aanleiding
In onze samenleving spelen diverse uitdagingen een rol: het aantal ouderen in de samenleving neemt toe, terwijl het aantal zorgmedewerkers afneemt. Het aantal leerkrachten in het basisonderwijs neemt af, terwijl het aantal werkende ouders toeneemt (en daarmee hun bijdrage op school afneemt). Dat we het samen moeten doen is iets wat steeds meer tot ons doordringt. Hoe we dit moeten doen is niet altijd voor de hand liggend of concreet.

Tegenover deze uitdagingen staan kansen. Ouderen blijven namelijk ook langer fit en vitaal. Deze ouderen kunnen en willen graag van betekenis zijn voor anderen, bijvoorbeeld voor basisscholen bij hen in de wijk. Op basisscholen is burgerschap een wettelijk verplichte leerlijn, waarin kinderen leren dat het van belang is om iets voor de maatschappij te betekenen, bijvoorbeeld omkijken naar ouderen die bij hen in de buurt wonen.  

De link tussen basisscholen en ouderen uit de wijk wordt nog niet vaak gelegd. Generatie Mixer biedt een kans om ouderen op een betekenisvolle en duurzame manier te betrekken bij de school. Uit onderzoek van Leyden Academy bleek dat kunstparticipatie goed oud worden kan bevorderen. Het biedt ouderen uitdaging, betekenisvolle verbinding en positieve gevoelens (zie voor meer info: http://www.kunstindezorg.com).

Een kunstproject als Generatie Mixer, waarbij kinderen en ouderen op een kunstzinnige manier samenwerken op de basisschool, biedt dus de perfecte kans om deze generaties met elkaar in contact te brengen en elkaar echt te leren kennen en waarderen. Zo ontstaat een win-win situatie voor zowel basisschoolleerlingen als lokale ouderen, als leerkrachten op school.

Doelstelling
Generatie Mixer streeft naar impact op zowel micro-, meso-, als macroniveau: kinderen, ouderen, leerkrachten en het landelijke basisonderwijs. Daartoe hebben we de volgende doelstellingen geformuleerd:  

  1. Het breed ontwikkelen van talenten van kinderen en ouderen
  2. Het bevorderen van sociale vaardigheden en mentaal welzijn van kinderen en ouderen
  3. Het verbinden van de basisschool met (ouderen uit) de wijk
  4. Deskundigheidsbevordering en inspiratie van leerkrachten binnen het basisonderwijs
  5. Een borgingstraject ontwikkelen voor een innovatieve onderwijsmethodiek die aansluit bij zowel het burgerschaps- als kunst- en cultuuronderwijs op de basisschool

Achtergrond
Generatie Mixer is gebaseerd op de lesmethode Imaginary Communities (vertaald: verzonnen samenlevingen), ontwikkeld, onderbouwd en onderzocht door Chol Theatre, een theatergezelschap uit Huddersfield, Engeland. In 2023 heeft 
Leyden Academy in samenwerking met Amphion Cultuurbedrijf, ondersteund door het Fonds voor Cultuurparticipatie en Jo Visser Fonds, Imaginary Communities naar Nederland gehaald en verder ontwikkeld door de methode geschikt te maken voor kinderen én ouderen. Dat werd Generatie Mixer. De eerste geslaagde pilot vond plaats op OBS Rozengaardsweide in Hengelo, Gelderland. Dat smaakt naar meer en op dit moment werken we bij Leyden Academy aan een verdere uitrol van het project binnen het Nederlandse basisonderwijs.  

De dramamethode
Imaginary Communities bestaat uit verschillende stappen, zodat deelnemers op een veilige, activerende manier worden meegenomen in het proces van opgaan in hun verzonnen wereld. Eerst worden ideeën verzameld. Dan wordt de wereld samen ontworpen: welke plekken zijn hier allemaal? Hierna veranderen deelnemers langzaam in personages die in die wereld leven. Vervolgens beleven die personages allerlei avonturen die zich afspelen in deze verzonnen wereld. De theaterdocenten begeleiden de deelnemers door allerlei verhalende strategieën toe te passen. Binnen de methode is veel ruimte voor eigen invulling van de kunstenaars en deelnemers. Zo kan er worden gevarieerd met kunstvormen en materialen, en komen ieders ideeën, talenten en verhalen aan bod.

Chol Theatre maakte een filmpje (3,12 min) over Imaginary Communities: 

Onderzoek en kennisdeling
Leyden Academy legt in dit project het proces vast en doet onderzoek; wat gebeurt er wanneer er bij ouderen en kinderen gelijktijdig een appel wordt gedaan op hun fantasie en creativiteit? Vragen die voor, tijdens en na het uitvoeren van de pilot worden gesteld zijn:

  • Wat is er voor nodig om deze methode te vertalen en werkbaar te maken in het Nederlandse cultuuronderwijs?
  • Hoe kunnen we deze methode verder ontwikkelen zodat deze geschikt wordt voor een intergenerationele doelgroep?
  • Hoe ervaren jong en oud het deelnemen aan de Generatie Mixer-workshops en wat voor effect heeft deze werkvorm op de intergenerationele interactie?
  • Hou zouden we deze methode breder kunnen uitrollen binnen Nederland en Engeland, zodat het inzetbaar wordt voor verschillende culturele organisaties ter bevordering van actieve intergenerationele cultuurparticipatie?

Om deze vragen te beantwoorden maken we gebruik van participatief actieonderzoek, dat onderdeel is van het promotietraject van Lieke de Kock. Zij is als onderzoeker nauw betrokken bij de projectleiding en uitvoering. Wil je meer weten over Generatie Mixer of over participatief achtieonderzoek? Neem contact op met Lieke de Kock.

Het project wordt mede mogelijk gemaakt door:

Sociale inclusie ouderen met een lagere SES

In Nederland is het verschil in gezonde levensverwachting tussen iemand met een lagere en hogere sociaaleconomische status (SES) inkomen meer dan 17 jaar. Een enorm verschil voor een welvarend land. Dit heeft een veelheid aan oorzaken. Zo hebben ouderen met een lagere SES vaak minder bronnen om gezond te leven en als het moeilijk wordt, zoals in tijden van energie of klimaatcrisis, zijn zij vaak slechter af. Sommigen hebben te maken met een opeenstapeling van kwetsbare omstandigheden, zoals minder inkomen, minder goede basisvaardigheden (zoals laaggeletterdheid) en minder toegang tot gezondheidskennis en gezonde mogelijkheden. Hoe maken we het verschil voor en met ouderen met een lagere SES?

Laaggeletterdheid onder ouderen
Een belangrijke uitdaging ligt in een grote groep mensen die onvoldoende basisvaardigheden hebben om mee te kunnen doen in de samenleving. In Nederland hebben zo’n 2,5 miljoen volwassenen grote moeite met lezen, schrijven en/of rekenen: zij zijn ‘laaggeletterd’. Daarnaast hebben zij vaak ook beperkte digitale vaardigheden. Van deze groep zijn naar schatting meer dan 700.000 mensen ouder dan 65 jaar.

Ervaring van het ouder worden
Hoe ervaren mensen die laaggeletterd zijn het ouder worden? Wat vinden zij belangrijk, hoe zien zij de toekomst? En hoe kunnen we hen ondersteunen bij het kenbaar maken van en invulling geven aan deze wensen en ambities? Daartoe hebben we groepsgesprekken georganiseerd, om beter te begrijpen wat goed ouder worden voor deze mensen betekent. Vervolgens hebben we samen met hen een gespreksinstrument ontwikkeld, gebaseerd op de Life and Vitality Assessment. We werken hierin samen met Stichting Lezen en Schrijven en vrijwilligersorganisatie Stichting ABC. Het project wordt mede mogelijk gemaakt door het Hofje Codde en Van Beresteyn.

“Ondanks dat alle aandacht fijn is, voel ik me soms als een aap die steeds dezelfde truc doet. Ik kan mijn verhaal vertellen, maar er wordt niets mee gedaan. Ik heb mijn problemen op verschillende momenten gedeeld met instellingen en mensen, maar ik heb niet het gevoel dat ze er daadwerkelijk iets aan doen. Uiteindelijk loop ik nog steeds tegen dezelfde problemen aan.” – man (74)

Gespreksinstrument in beeld
Het Life and Vitality Assesment (LAVA) is een gespreksinstrument dat Leyden Academy samen met ouderen heeft ontwikkeld. Ouderen kunnen hiermee inzicht krijgen in thema’s die voor hen van belang zijn en kunnen ze doelen stellen. De originele versie van het instrument bleek niet voor alle doelgroepen toegankelijk. Om het instrument ook voor ouderen met minder goede basisvaardigheden beschikbaar te maken, hebben wij dit samen met ouderen met laaggeletterdheid doorontwikkeld. Gedurende een aantal interactieve bijeenkomsten zijn de ouderen samen met een grafisch ontwerper aan de slag gegaan om thema’s met betrekking tot het ouder worden in beeld weer te geven. De thema’s kwamen voort uit eerdere groepsgesprekken. Tijdens de bijeenkomsten is er volop gebrainstormd over een goede visuele vormgeving van het instrument en zijn alle stappen en onderdelen van de tool uitgebreid besproken en uitgetest. De grafisch ontwerper heeft alle input en ideeën uit de bijeenkomsten omgezet in 30 thematische tekeningen, waarna deze zijn getest door de deelnemers. Het eindresultaat is een visueel instrument waarmee ook ouderen met minder goede basisvaardigheden in gesprek kunnen gaan over hun (kwaliteit van) leven. Naast de visuele weergave van de thema’s is ook gekozen om de thema’s in begrijpelijke taal (B1-niveau) te vermelden.

“Dit is iets wat ik niet eerder heb gedaan; ik vond het leuk om deel uit te maken van het hele proces. We hebben dit samen gemaakt, weet je! Dat is best geweldig!” – man (67)

Co-creatie met ouderen met minder goede basisvaardigheden
Op basis van onze ervaringen tijdens het co-creatie proces met ouderen met laaggeletterdheid schreven wij een wetenschappelijke publicatie in het International Journal of Qualitative Methods. In dit artikel getiteld The promise of inclusive research methodologies: relational design and praxis, gaan we in op een aantal uitdagingen, randvoorwaarden en implicaties van het doen van onderzoek met ouderen met een lagere SES (zoals laaggeletterdheid). Onderzoek laat zien dat (oudere) mensen met een lagere SES vaak worden overgeslagen in onderzoek en beleidsontwikkeling. Het is lastig om deze groepen te betrekken en vast te houden vanwege problemen met wervingsstrategieën en ingewikkeld taalgebruik. Ouderen met een lagere SES voelen zich vaak niet goed vertegenwoordigd in onderzoek doordat ze veelal worden bestempeld als kwetsbaar, en zijn daarnaast terughoudend om mee te doen door negatieve ervaringen met (overheid)instanties. In het artikel pleiten we voor een inclusieve benadering door de nadruk te leggen op de kracht van ouderen met een lagere SES in plaats van hun beperkingen, flexibiliteit van methoden, goede begeleiding, laagdrempelig taalgebruik en een tastbaar eindresultaat (zoals het LAVA).

Neem voor meer informatie contact op met Miriam Verhage.

Slowdates, intergenerationeel debat

Bij Slowdates worden diverse jongeren en ouderen met elkaar in contact gebracht. Er wordt serieus gepraat en ook heel veel gelachen. In de loop van de middag heeft men elkaar een beetje beter leren kennen. Per keer wordt een thema en een werkvorm gekozen, en is er een proeverij. De thema’s zijn bijvoorbeeld geld, reclame en beïnvloeding, vooroordelen, mode en zomervakantie. De werkvormen kunnen variëren van pitches, kringgesprek, tweegesprekken, vragen, creatieve uitspatting etc. Er wordt gestreefd naar een evenwicht tussen diepgang en afwisseling, lichtvoetige en serieuze gesprekken. In de pauze is er een proeverij, verzorgd door de andere generatie. Energiedrankjes, broodje bapao, noedels en advocaatjes met slagroom zijn al voorbij gekomen.

Slowdates is opgezet door de Gruitpoort, een creatieve broedplaats in de Achterhoek. Op verzoek van de initiatiefnemer hebben onderzoekers van Leyden Academy gekeken naar de opzet en uitvoering van Slowdates. Hieruit komt onder andere het volgende naar voren: “In de huidige opzet zijn de Slowdates een werkvorm die een duidelijk intergenerationeel doel beoogt en er ook in slaagt dit waar te maken tijdens de bijeenkomsten. Mensen van verschillende generaties en met verschillende achtergronden komen samen, gaan het gesprek met elkaar aan en leren van elkaar. Dat de intergenerationele dialoog zo goed tot stand komt is zeker te danken aan een gespreksleiding die de deelnemers goed aanvoelt en het vertrouwen van de deelnemers geniet. Ook de diversiteit aan jongere en oudere deelnemers houdt het gesprek levendig. Veelzijdigheid en flexibiliteit lijkt de kracht van de werkvorm van de Slowdates te zijn: de opzet van een begeleide bijeenkomst in informele sfeer biedt ruimte voor creatieve invullingen, diepgang waar nodig en luchtigheid waar gewenst.”

Iedere 1e en 2e maandag van de maand zijn er van 15.00-17.00 uur Slowdates in het Jongerencentrum van de Gruitpoort in Doetinchem.
Klik hier voor meer informatie.

Foto’s beschikbaar gesteld door de (amateur)fotografen van de Gruitpoort, waaronder R. Falke.

Beeldvorming ouder worden en ouderen

In de media en bij het brede publiek is er een groeiende aandacht voor de beeldvorming rondom ouderen en ouderenzorg. Wat zijn onze beelden bij het ouder worden, hoe kijken we naar oudere mensen en hoe zien zij zichzelf? Er bestaan in onze samenleving veel bewuste en onbewuste positieve en negatieve vooroordelen. We onderzoeken welke wensen en ambities ouderen zelf hebben en hoe zij denken over ouder worden. Daarnaast willen we de beeldvorming over ouderen en ouderenzorg beter begrijpen. We onderzoeken ook hoe we de beeldvorming kunnen beïnvloeden om zo bij te dragen aan een goede oude dag.

Beeldvorming over ouderen
Op verschillende manieren onderzoeken we de beeldvorming over ouderen. Twee literatuurstudies vormen de achtergrond van het onderzoek dat we nu doen. In samenwerking met stichting RCOAK en fonds Sluyterman van Loo hebben we een literatuuronderzoek uitgevoerd naar de (inter)nationale beeldvorming over ouderen en de mogelijkheden om deze positief te beïnvloeden. Internationaal – van China tot Nederland en van Spanje tot Brazilië – zijn er opvallend veel overeenkomsten in de beelden die we met ouderen associëren; enerzijds afhankelijk en incompetent, anderzijds wijs en warm. In opdracht van het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport heeft Jolanda Lindenberg in 2019 het wetenschappelijke rapport Beeldvorming van ouderen geschreven. In navolging van dit onderzoek voert Belia Schuurman met steun van het Jo Visser fonds een onderzoek uit naar de impliciete beelden die jongeren en ouderen hebben over ouderen.

Self-ageism
Niet alleen de omgeving, maar ook ouderen zelf spelen hierbij een belangrijke rol en hun beeld van ouderen is niet veel positiever dan andere leeftijdsgroepen. Het beeld dat ouderen zelf hebben van hun leeftijdsgenoten en hun levensfase is bepalend voor de wijze waarop wij het ouder worden zien en ervaren. Dit beeld van ouderen over ouderen zelf is ook onderzocht in een Europese studie in vier landen aan de hand van vragenlijsten. Niet alleen de beelden, maar ook de woorden waarmee we over en met ouderen spreken zijn hierbij van belang. Daarom is er ook verder onderzoek gedaan naar de manier waarop we ouderen aanspreken aan de hand van brieven naar gepensioneerden in samenwerking met stichting Radius en gemeente Leiden. De bevindingen tonen vooral dat ouderen zelf afstand nemen van oud-zijn, bijvoorbeeld door te vertellen over dat ze ‘nog’ fit zijn, of ‘nog’ werken. Deze tussen ruimte, liminale fase, koesteren ze omdat het hen de ruimte geeft afstand te nemen van hun leeftijdsidentiteit en andere identiteiten naar voren te brengen.

In gesprek over ageism
Op basis van ons onderzoek kunnen we interactieve seminars organiseren waarin we in gesprek gaan over ageism, met colleges over de laatste inzichten en workshops die u uitdagen en ondersteunen om het anders aan te pakken. Samen werpen we een frisse blik op thema’s die samenhangen met vergrijzing in onze samenleving. Wilt u inzichten opdoen en reflecteren over het ouder worden en een bewuste blik op beeldvorming? Laat het ons weten!

Meer weten over dit onderwerp? Neem contact op met Jolanda Lindenberg.