Wolfgang Amadeus Mozart begon al op zijn vijfde met componeren en optreden. Het wonderkind werd niet oud: Mozart stierf op 35-jarige leeftijd. Volgens onderzoekers van Leyden Academy on Vitality and Ageing staat dit geval niet op zichzelf: in wetenschappelijk tijdschrift Aging concluderen zij dat componisten en schrijvers die op jonge leeftijd hun eerste creatieve werk publiceerden, een aanmerkelijk lagere levensverwachting hebben.
Bijna drie jaar verschil
De onderzoekers analyseerden de levensverwachting van 1.110 componisten en 1.182 schrijvers geboren tussen 1400 en 1915 en de leeftijd waarop zij hun eerste noemenswaardige creatieve werk uitbrachten, zoals vastgelegd in de Oxford Companion to Music en de Oxford Companion to English Literature. Schrijvers en componisten die jong debuteerden, blijken als groep een aanmerkelijk kortere levensduur te hebben dan hun vakgenoten die op latere leeftijd hun eerste werk publiceerden. Het verschil tussen beide groepen loopt op tot 2,5 jaar bij componisten en 2,7 jaar bij schrijvers, gecorrigeerd voor factoren als geslacht, nationaliteit en geboortedatum. In het onderzoek zijn alleen individuen meegenomen die minimaal veertig jaar oud zijn geworden en die voor hun veertigste levensjaar een eerste werk hebben gepubliceerd.
Vroegrijp eist zijn tol
In het algemeen is het in de natuur zo dat organismen die er langer over doen om volwassen te worden, langer leven. De publicatie van een eerste compositie of roman kan worden beschouwd als een uiting van intellectuele volwassenheid, die een onderliggende biologische rijping van het brein en zenuwstelsel veronderstelt. Onderzoeker David van Bodegom van Leyden Academy licht toe: “Het is fascinerend te zien hoe levenslopen verschillen: elk mens veroudert anders, zowel in fysiek als cognitief opzicht. In eerder onderzoek stelden we vast dat Olympische sporters die al jong hun piekprestaties leverden, eerder stierven dan sporters die hun fysieke top op latere leeftijd bereikten. We kunnen nu concluderen dat naast de fysieke, ook de snelheid van de intellectuele ontwikkeling gerelateerd is aan de lengte van het leven. Onderliggende biologische mechanismen zorgen ervoor dat mensen die intellectueel al jong tot wasdom komen, ook eerder verouderen en sterven.”
Het artikel Intellectual maturity and longevity: late-blooming composers and writers live longer than child prodigies door Maurits P.J. Hafkamp, Joris P.J. Slaets en David van Bodegom is op 30 mei 2017 gepubliceerd in wetenschappelijk tijdschrift Aging.